Ызбекистон республикаси олий ва

Plastifikatorlar  -  polimerlarning  bo‘kishi,  shishishi  uchun  qo‘shiladigan 

modda.  Plastifikatorlar  molekulalararo  ta’sirlanish  kuchini  kamaytiradi  va 

makrozanjirlarning  qayishqoqligini  orttiradi,  buning  natijasida  polimerlarning 

plastikligi,  sovuqqa  chidamliligi,zarbga  chidamliligi    ortadi,  deformatsiyalanishi 

kamayadi. Asosan suyuq (dibutil- va diaktiftalatlar, trifenil- va trikrezilfosfatlar va 

h.k.) va smola hosil qiluvchi plastifikatorlar (kauchuklar) qo‘llaniladi. 

Modifikatorlar  -  polimerlarning  fizik,  mexanik  va  kimyoviy  xususiyatlarini 

o‘zgartirish (masalan, mo‘rtligini, yonuvchanligini, eskirishini kamaytirish) uchun 

qo‘shiladi. Modifikatorlar mineral yoki organik tarkibli qattiq, suyuq va gazsimon 

modda  holatida  qo‘shiladi  (xlor,  kislotalar,  tabiiy  smolalar,  o‘simlik  moylari  va 

h.k.). 

Yumshatgichlar  -  plastifikatorlardan  farqli  ravishda  inert  qo‘shimcha  sifatida 

qo‘shiladi va polimerlarning yumshoqligini, qayishqoqlik va elastikligini oshiradi. 

Antipirenlar - polmerlarning yonuvchanligini kamaytiradi. 

Poroforlar  -  gaz  hosil  qiluvchi  moddalar  bo‘lib,  plastmassalarning  (peno-  va 

poroplastlarning)  ichida  g‘ovaklar  hosil  qilish  uchun  xizmat  qiladi.  Qattiq 

poroforlar  qizdirish  yoki  kimyoviy  reaksiyalar  natijasida  gaz  ajratib  chiqaradi 

(masalan,  natriy  karbonat  va  natriy  bikarbonat),  suyuq  poroforlar  (izopentan, 

freon,  benzol  va  h.k.)  g‘ovaklar  paydo  qilib  keyin  bug‘lanib  ketadi.  Gazsimon 

poroforlar sifatida havo va inert gazlar ishlatiladi. 

Antistatiklar  -  polimerlarni  qayta  ishlash  jarayonida  ularning  elektrlanishini 

kamaytiradi.