Ызбекистон республикаси олий ва ырта

                      
 Korxona maqsadlarining taxminiy tasnifi. 
№ 
Tasniflash belgilari 
Maqsadlar guruhlari 
1 
Mazmuni (predmeti) 
Iqtisodiy  
Tashkiliy 
Siyosiy 
Ishlab chiqarish 
Ijtimoiy  
Texnologik 
Ilmiy 
Estetik 
Psixologik 
2 
O‘lchami 
Maksimum 
Ko‘p emas 
Minimum 
Kam emas 
3 
Rejalashtirish 
miqyoslari 
Uzoq muddatli (strategik) 
O‘rta muddatli (taktik) 
Qisqa muddatli (tezkor) 
4 
Harakatlar sohasi 
Global 
Regional 
Oliy  
Oraliq 
Milliy  
Lokal (mahalliy) 
Yo‘ldosh(qo‘shimcha) 
Quyi 
5 
Ierarxiya darajasi 
Korxona 
Tuzilmaviy bo‘linma 
6 
O‘zaro munosabatlar 
Komplementar  
Indeferent 
Raqobatli 
7 
O‘lchamlilik 
Miqdoriy 
Sifat jixatdan        
(o‘lchovsiz) 
8 
Yo‘naltirilganlilik 
Tijorat 
Notijorat (ijtimoiy) 
9 
Muxit 
Ichki 
Tashqi 
10 
Subyekt 
Individual 
(shaxsga 
yo‘naltirilgan) 
Guruhga 
(kollektivga) 
yo‘naltirilgan 
Maqsadlar  aniq  tushunarli  bir  ma‘noda  tushuniladigan  bo‘lishi  va  korxonaning 
kelajakdagi  xolatini  aks  ettiruvchi  atamalar  orqali  ta‘riflanishi  kerak.  Shuning  uchun 
maqsadlarni  ishlab  chiqarishda  uning  mazmuni  va  shakliga  qo‘yiladigan  talablarni 
e‘tiborga olish lozim (4.3-rasm). 
 

---

 
44 
Bo’lishi kerak 
-haqiqatga 
yaqin 
(real)  va  amalga 
oshirish imkoniyati; 
-qonunlarga 
zid 
kelmasligi; 
-bajaruvchilarga 
tushunarli; 
-o‘lchov imkoniyati; 
-tuzilmaviy 
bo‘linmalar 
va 
funktsional 
xizmatlar  bo‘yicha 
taqsimlangan; 
-barcha  ishlovchilar 
va tsexlar kuchlarini 
birlashtirish; 
4.3-rasm.  Maqsadlarning  mazmuni  va  shakliga 
qo’yiladigan talablar 
 
Ma‘lumki  maqsadlar  doimo  ma‘lum  bir  cheklanishlar  asosida  amalga  oshiriladi. 
Ular  korxona  ichidagi  va  tashqaridan  qo‘yiladigan  cheklanishlar  (chegaralanishlar) 
bo‘lishi  mumkin.  Tashqi  cheklanishlar  qatoriga  qonun  me‘yorlari,  inflyatsiya, 
raqobatchilar,  iqtisodiy  ustuvorlikni  o‘zgarishi,  aholi  daromadlarini  o‘zgarishi, 
qarzdorlarning  moliyaviy  holati  va  boshqalar  kiritilishi  mumkin.  Ichki  cheklanishlarga 
esa  firma  tamoyillari,  xarajatlar  darajasi,  ishlab  chiqarish  quvvatlari,  marketing  va 
boshqaruvning  holati,  turli  darajadagi  nomuvofiqliklar  va  boshqalar  kiradi.  Shuning 
uchun  korxona  missiyasi,  maqsadi  va  vazifalarini  ishlab  chiqish  jarayonida  uning 
faoliyatiga ta‘sir qiluvchi ko‘p sonli omillarni baholash zaruriyati tug‘iladi.  
Biznes-rejani  ishlab  chiqishning  uchinchi  bosqichida  biznes-rejaning  tuzilmasi 
belgilab olinadi.