Ызбекистон республикаси олий ва ырта

strategiyasi nomi bilan mashhur. Bu holda korxona dilerlarni xarid qilingan har o‘nta 
tovar  uchun  bitta  tovarni  bepul  berish  yo‘li  bilan  rag‘batlantiradi.  Ikkinchi  usul 
intensiv  reklama  kampaniyasini  o‘tkazish  yo‘li  bilan  xaridorlarni  jalb  qilish 
strategiyasidir.  Uning  maqsadi  xaridorlarni  taklif  etilayotgan  tovar  yoki  xizmat 
tavsifnomalari  bilan  tanishtirishdan  tashqari,  ularda  reklama  qilinayotgan  tovar  yoki 
xizmatni xarid qilish istagini uyg‘otish hisoblanadi.  
Tovarni  bozor  tomon  harakatlantirishni  rag‘batlantirish  so‘nggi  paytda 
FOSSTIS tizimi (talabni shakllantirish va sotuvni rag‘batlantirish xizmati) yordamida 
amalga oshirilib, unda tovarni ishlab chiqarish, uni harakatlantiish va reklama qilish 
jamiyat ehtiyojlari bilan bog‘lanashi. 
FOSSTIS - talabni shakllantirish va sotuvni rag‘batlantirish xizmati (inglizcha-
formation  of  demond    and  stimulation  of  sale)  kompleksiga  reklama,  tovar  harakati 
va  jamoatchilik  bilan  aloqalar  kiradi.  Bu  vositalar  nafaqat  talabni  shakllantirish 
(FOS), balki sotuvni rag‘batlantirishga ham ta‘sir ko‘rsatadi. FOS tadbirlari potentsial 
xaridorga yo‘naltirilgan bo‘lib, uni yangi bozorga endigina chiqarilayotgan tovar bi-
lan tanishtiriladi. «Tanishtiruvchi reklama», ko‘rgazma va yarmarkalarda ishtirok et-
ish  usullaridan  foydalaniladi.  Maqsadi  -  iste‘molchilar  ongida  mahsulot  obrazini 
shakllantirish  va  faqatgina  shu  mahsulot  boshqalaridan  ko‘ra  ko‘proq  belgilangan 
talabni qondirishini ko‘rsatish.  
STIS  tadbirlari  bozorda  yangilik  hisoblanmaydigan  tovarlarni  sotishni  ken-
gaytirishga  yordam  beradi.  Bunday  tovar  haqida  FOS  tadbirlari  va  xaridorning  o‘z 
tajribasi asosida  ma‘lum  tasavvurlar paydo bo‘lgan.  STISning vazifasi esa  xaridorni 
yana xaridga undash hamda tovarning bozordagi hayotiylik bosqichi va korxonaning 
baho  siyosatiga  ko‘ra  yangi  segmentlarda  tarqalishini,  bozordagi  ulushini  oshirishni 
ta‘minlashdan  iborat.  Xaridor  uchun  tovarni  FOSSTISning qaysi  tadbiri  orqali  sotib 
olganligini  qizig‘i  yo‘q.  Lekin  FOSSTIS  tadbirlariga  mablag‘  ajratayotgan  korxona 
rahbari  uchun  muhim  ahamiyatga  ega.  Unga  ko‘ra  ta‘sir  doirasini  yanada  aniqroq 
belgilash  (axborotlarning  yo‘naltirilganligi),  ommaviy  aloqa  kanallarining  maqbul-
larini  tanlash,  tovarning  ijobiy  tomonlarini  to‘laroq  yoritish,  ko‘rgazmali  vositalar, 
matnlar mazmuni va shaklini muvofiqlashtirish imkoniyatlarini baholash mumkin. 
FOSSTISning kommunikativ ta‘siriga ko‘ra xaridorlar tovarni yuqori iste‘mol 
qiymatiga  ega  deb  tasavvur  qiladilar.  FOSSTIS  tadbirlariga  qilinadigan  xarajatlarni 
rejalashtirishda mablag‘larni quyidagicha taqsimlash maqsadga muvofiq:  
