Ызбекистон республикаси олий ва ырта

rejalashtirish 
 
Pul  mablag‘larining  harakatlanish  rejasi  naqd  pulning  shakllanishi  va  chetga 
chiqishi,  shuningdek,  korxonada  qolgan  pul  mablag‘lari  dinamikasini  tavsiflaydi.  U 
moliyaviy  menedjerga  kelgusidagi  pul  oqimlarini  baholash,  qolgan  pul  mablag‘larini 
optimal  darajada  ushlab  turish  hamda  pulning  ortiqchaligi  va  taqchilligining  oldini 
olishga imkon beradi. 
Pul oqimlari rejasi odatda to‘rtta asosiy bo‘limdan iborat bo‘ladi: 
-  pul  tushumlari  bo‘limi,  davr  boshidagi  pul  mablag‘lari  qoldig‘i,  mijozlardan 
kelib tushuvchi pul tushumi va boshqa pul tushumi moddalaridan iborat; 
- pul mablag‘lari xarajatlari bo‘limi; 
-  pul  mablag‘larining  ortiqchaligi  yoki  taqchilligi  bo‘limi  (pul  mablag‘larining 
kelib tushishi va sarflanishi o‘rtasidagi farq); 
-  qarz mablag‘lari va ularni to‘lash batafsil bayon qilinuvchi bo‘lim. 
Pul  oqimi  rejasidagi  yakuniy  raqam  korxona  foydasini  emas,  balki  uning  pul 
mablag‘lari  aylanmasi  saldosini  aks  ettiradi.  Daromad  va  xarajatlar  rejasidan  farqli 
ravishda,  pul  oqimlari  rejasi  barcha  manbalardan  amalda  kelib  tushuvchi  pul 
mablag‘larini,  xususan,  mahsulot  (ish,  xizmat)  sotishdan  kelib  tushuvchi  tushumlar, 
aktsiyalar va korxonaning boshqa  aktivlarini  sotishdan kelib  tushuvchi  tushumlarni  aks 
ettiradi. Xarajatlarga keladigan bo‘lsak, pul oqimlari rejasiga amalda to‘lanuvchi barcha 
xarajatlar kiritiladi. 
Moliyaviy rejaning keyingi asosiy hujjati bu bashorat balansi bo‘lib, uning asosiy 
vazifasi  rejalashtirish  oraliqlari  bo‘yicha  korxona  mulkining  (aktivlar)  o‘zgarishi  va 
uning  shakllanish  manbalari  (passivlar)  dinamikasini  aks  ettirish  hisoblanadi.  Bashorat 
balansi yiriklashtirilgan shakldagi buxgalteriya balansining an‘anaviy shaklida hisoblab 
chiqiladi.  
Bashorat balansi korxona uchun ko‘ngilsiz natijalar keltirib chiqaruvchi qarorlarni 
aniqlash,  moliyaviy  koeffitsientlarni  hisoblash  va  moliya  bozori  talablari  nuqtai 
nazaridan  ularning  darajasini  baholash,  kelajakdagi  moliyaviy  manba  va  majburiyatlar 
tuzilmasini ajratib ko‘rsatishga imkon beradi. 
Moliyaviy  rejaning,  shuningdek,  har  qanday  tadbirkorlik  loyihasining 
yakunlovchi  bosqichi  zararsizlik  nuqtasini  tahlil  qilish,  ya‘ni  mahsulotni  sotishdan 
olinuvchi  daromad  uni  ishlab  chiqarish  xarajatlariga  teng  bo‘luvchi  mahsulot  ishlab 
chiqarish hajmini aniqlash hisoblanadi. 
Zarasizlik  nuqtasi  korxonaning  ishlab  chiqarish  quvvatlaridan  foydalanishning 
ma‘lum bir darajasi sifatida ifodalanishi mumkin
: