Ызбекистон республикаси олий ва ырта

4-amaliy mashg’ulot.
Mavzu: Turli jarayonlarni dasturlashga doir mashqlar
bajarish.
Darsning maqsadi: Dasturlash tilida dastur tuzishni shakllantirish va turli jarayonlardagi masalalarni echish dasturini tuzish malakasini takomillashtirish.
Identiv o’quv maqsadlari:
1. Dasturlash bo’yicha nazariy bilimlarini mustahkamlaydi.
2. Dastur va dasturlash jarayonlarini izohlay oladi.
3. Dasturda ishlatiladigan operator va buyruqlarga tavsif bera oladi.
4. Ixtiyoriy masalaga dastur tuzish ko’nikmasiga ega bo’la oladi.
Kerakli jihoz va materiallar: Shaxsiy kompyuter, tuzilgan dasturni tahrirlovchi va ishga tushiruvchi translyator dasturlar, ma’ruza matnlari, har xil adabiyotlar, ma’ruza daftari.
Ishni bajarish tartibi:
Quyidagi masalalarni hisoblash dasturini tuzing va uni kompyuterga kiritib natijasini chiqaring.

1. 
   Asosining radiusi R va yasovchisi L bo’lgan konusning hajmini hisoblash.
   
2. 
   Yo’l uzunligi S, yo’lni bosib o’tish uchun ketgan vaqt t bo’lsa, avtomobilning tezligini hisoblash.
   
3. 
   Boshlang’ich tezligi v₀ va oxirgi tezligi v bo’lgan avtomobil t vaqtda manzilga etib kelgan bo’lsa, uning tezlanishini hisoblash.
   
4. 
   F kuchga ega bo’lgan jism S yuzali jismga qancha bosim berishini hisoblash.
   
5. 
   Massasi m bo’lgan jismga F kuch ta’sir qilsa unga qanday tezlanish berishini hisoblash.
   
6. 
   Parallelepipedning qirralari uzunliklari mos ravishda a,b,s dan iborat bo’lsa, uning hajmini va diametrini hisoblash.
   
7. 
   Asosining tomoni a, balandligi h bo’lgan muntazam to’rtburchakli prizmaning to’la sirtini hisoblash.
   
8. 
   Muntazam to’rtburchakli piramida asosining yuzi S va balandligi H berilgan bo’lsa, uning hajmini hisoblash.
   

Adabiyotlar:

1. 
   A. A. Abduqodirov «Algoritm, dastur, EHM», T.: «O’qituvchi», 1992 y.
   
2. 
   A.Siddiqov «Sonli usullar va programmalash», T.: «O’zbekiston»,2001 y.
   
3. 
   A. Sattorov, B. Qurmonboev «Informatika va hisoblash texnikasi asoslari» T.: «O’qituvchi», 1996 y.
   
4. 
   T. X. Xolmatov, N. I. Taylaqov «Amaliy matematika, dasturlash va kompyuterning dasturiy ta’minoti» T.: «Mehnat», 2000 y.
   
5. 
   T. X. Xolmatov, N. I. Taylaqov, U. A. Nazarov «Informatika va xisoblash texnikasi» T.: «O’zb.M.E.», 2001 y.
   

12-mavzu: Murakkab jarayonlar va ularni dasturlash.
Ajratilgan vaqt - 2 soat.