Ызбекистон республикаси олий ва ырта

6-Boskich: Kiyinchilikni yengish(viktorina)

Boshlovchi: Endi esa Virus bilan kurashish kerak buladi.Buning uchun komandalar 6 ta ximoya darajasidan utishi kerak va kuyidagi 6 ta viktorina savollariga javob topishlari lozim.

1.Zamonaviy sanok tizimi va nomerlashning asosiy xususiyatlari nimadan iborat?

Sanok tizimining asosiy xususiyatlari kuyidagilar:

-Xar bir xisob guruxi oldingisidan 10 baravar kup bulgan unli xisob;

-razryadli nolning yukligini belgilash uchun 0 yezuvini kullash;

-rakamning sonli ekvivalenti fakat grafik chizishga boglik bulmasdan,balki sonni yezishda uning urniga xam boglikligini kursatuvchi pozitsiyali prinsip.

2.Mashxur matematik Leybnits ikkilik sanok tizimiga bagishlab medal ishlab chikdi. Ushbu medalda nima tasvirlangan edi?

Medalda ikkita ustundan iborat kuyidagi tablichka tasvirlangan:

Ung tomondagi ustunda unlik sanok tizimida yezilgan 0 dan 17 gacha son ,chap tomonda esa shu sonlarning ikkilik sanok tizimidagi ifodasi. Yukori kismida lotin tilida yezilgan ”2,3,4,5 va xokazo.

Noldan ularni xosil kilish uchun 1 ning bulishi yetarli. Kuyi kismida kuyidagi suzlar yezilgan: “ Yaratilgan kartina. Ixtiro kilindi G(otfrid) G(ilom) L(yeybnits). MDCXVII(1697)”

3. Kaysi matematiklar xisoblash mashinasining birinchi ixtirochilari xisoblanadi?

Fransuz matematigi Blez Paskal (1623-1662) 19-yeshida kupaytirish va bulish amallarini xatosiz bajaradigan birinchi xisoblash mashinasini yaratdi.1671 yil nemis matematigi Leybnits(1646-1716) xisoblash mashinasini kurdi va 1673 yil yanada takomillashtirdi. Ushbu mashinaning originali ,bugungi kunda Gannover kutubxonasida turibdi.