Ызбекистон республикаси олий ва ырта махсус таълим вазирлиги

5.  Shartnoma tuzilishi   
Shartnoma tuzilishi quyidagi tartibda bo‘lishi kerak: 
 
- shartnoma predmeti; 
 
- tovar miqdori; 
 
- tovar sifati; 
 
- shartnoma summasi va hisob - kitob tartibi; 
 
- qadoqlash va markerlash; 
 
- tovar yetkazish; 
 
- tovar qabul qilish; 
 
- fors - major; 
 
- tomon majburiyatlari; 
 
- kelishmovchiliklarni hal qilish; 
     - boshqa shartlar. 
 
6.  Yetkazib berish to‘lovi 
Buyurtma  berilgan  tovarlarga  hisob  olish  shartnoma  bajarilishining  oxirgi 
bosqichi  hisoblanadi.  Barcha  hisoblarni  bir  qancha  asosiy  qoidalarga  ko‘ra 
tekshirib ko‘rish kerak: 
-  hisob  -  kitobni  qabul  qilishda,  u  aynan  sizga  tegishli  ekanligiga ishonch hosil 
qiling; 
-  buyurtma  raqamini  tekshiring.  Agar  hujjatlarda  qarama-qarshilik  bo‘lmasa, 
buxgalteriya hisobini to‘laydi. Hisoblarni to‘lashda turli usullardan foydalanish 
mumkin: 
1.  to‘lov talabnomasiga asosan hisob-kitob; 

---

 
116 
2.  akkreditiv bo‘yicha hisob-kitob; 
3.  inkassa bo‘yicha hisob-kitob; 
4.  cheklar bo‘yicha hisob-kitob; 
Yuqorida sanab o‘tilgan hisob-kitoblarga asosan, to‘lov: qismlab; oldindan 
to‘liq to‘lash; oxirida to‘liq to‘lash va boshqa tartibda amalga oshirilishi mumkin. 
Har  qanday holda ham u oldi - sotdi shartnomasida ko‘rsatilgan bo‘ladi. Tezkor 
yoki oldindan to‘lash tovar sotib olishda chegirma qilish huquqini berish mumkin. 
Boshqa  tomondan,  to‘lovni  kechiktirish,  uni  sotib  oluvchi  tomonidan  boshqa 
maqsadlarda  ishlatishni  bildiradi.  Shunga muvofiq, to‘lov usulini tanlashda uning 
afzallik  va  kamchiliklarini  diqqat  bilan  o‘rganib  chiqish  hamda  buning  natijasida 
sizga qanday foyda va zarar tegishini aniqlab olish zarur.