Ызбекистон республикаси олий ва ырта махсус таълим вазирлиги

3-chizma. Moddiy oqimlarning ishlab chiqaruvchi korxonalardan ombor tizimi  
orqali iste’molchilarga yetib borish harakati 
 
Mahsulotni istе'molchilarga yеtkazish 
 
Mintaqaviy omborlarga tashish 
 
Mahsulotlarni 
istе'molchiga yеtkazish 
Mahsulotni tashish 
Mahsulotlarni istе'molchilarga yеtkazish 
Mahsulotni mintaqaviy omborlarga 
tashish 
 
Mahsulotni tashish 
Tayyor mahsulot 
Ish/chi jarayoni 
Moddiy 
rеsurslar 
 
Mintaqaviy ombor 
Ombor xo’jaligi 
 
Komplеktlovchi buyum 
Ombor xo’jaligi 
 
Mintaqaviy ombor 
 
Mahsulotni mintaqaviy omborlarga 
tashish 

---

 
42 
4 -chizma. Moddiy oqimlarning korxona ichidagi harakati 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
5-chizma. Moddiy oqimlarning ishlab chiqaruvchidan iste’molchiga  
yetib borish  harakati. 
 
5-chizmada  buyurtma  va  uning  buzilish  vaqtini  belgilovchi  buyurtmalar 
harakatlarining yo‘nalishi aks ettirilgan. Iste’molchi mahsulotni mintaqaviy ombor 
orqali  yoki  bevosita  ishlab  chiqaruvchining  o‘zidan  olishi  mumkin.  Aniqki, 
buyurtmalarni  bajarish  muddati  turlichadir.  Ombordan  mavjud  mahsulotlarni 
saqlash  uchungina  emas,  balki  mahsulotlarni  o‘z  vaqtida  yetkazib  berish  uchun 
ham  foydalaniladi.  Buyurtmalarning  o‘z  vaqtida  bajarilishi  transport  vositalari, 
buyurtmalarni  tayyorlash  texnikalariga  ham  bog‘liqdir.  1-jadvalda  mahsulotlarni 
har  xil  turdagi  transportlar  yordamida  yetkazib  berish  muddatining  aniqlanish 
formulasi aks ettiriladi.  
 
 
1-jadval 
Turli xil transportlarda yuklarni yetkazib berish muddatini hisoblashning 
metodik ko‘rsatmasi 
 
Transport turi 
Yetkazib berish muddatini hisoblash formulasi 
1. Temir yo‘l 
T 
j
 tnk  LV
n
j
    t
gon
m
  
2. Dengiz yo‘li  
T
m
 
q
 LV
kom
   V
komq
LV
sut
2 LPTG‘M t m don 
3. Daryo 
Tr 
q
 To   LG‘VnP   t
p
 don 
4. Avtomobil 
Ta 
q
 TnK   LG‘VEK 
Istе'molchi buyurtmasi 
Korxona 
 
Mahsulot ishlab chiqaruvchining 
buyurtmasi 
 
Mahsulot  istе'molchisi 
 
Mintaqaviy bozor 
 
Tashib kеltirish 
 
Tayyor mahsulot
 
ombori 
 
Korxona 
 
A. Mahsulotlarni yig’ish 
A. Tayyor mahsulot ombori 
A. Tayyor mahsulot yеtkazib 
bеrish 
 
Moddiy rеsurslarni to’plash 
 
Ishlab chiqarish jarayoni 
 
Komplеktlovchi buyum ombori 
 
B. Mahsulotlarni yig’ish 
 
B.  Tayyor mahsulot ombori 
 
B. Mahsulot yеtkazib bеrish 
 

---

 
43 
Bu yerda: 
t nk - operatsiyaning boshlanish-tugash vaqti, sutka, soat; 
L     - tashib keltirish uchun o‘tilgan masofa, km, mil; 
V
n
j
 Vn
r
 -1 sutkada vagon yoki kemaning normadagi yo‘lda yurishi; 
t
j
 dop t dop t 
r
dop -  daryo, dengiz va temir yo‘l transportida qo‘shimcha 
operatsiyalar uchun vaqt; 
Vek - foydalanish tezligi, km soat; 
Vkom -  tijorat tezligi, mil sutka; 
V sut - mazkur liniyada ishlovchi kemadan foydalanish tezligi mil sutka; 
 - yuk ko‘tarish mashinasidan foydalanish koeffitsiyenti; 
Rt - kemaning yuk ko‘tarish quvvati, t; 
M - portda bir sutkadagi o‘rtacha yuk tashish ishlari, t sutka; 
To - yuklarni to‘plash, rasmiylashtirish va jo‘natish vaqtlari, sutka.