Ызбекистон республикаси олий ва ырта махсус таълим вазирлиги

 
13.2. Raqobat afzalliklarini logistikalashtirish 
 
 
 
Raqobatlashishdagi  firma  (korporatsiya)ning  logistik  afzalliklari  ostida firma 
ichidagi  (korporatsiya  ichidagi)  logistik  salohiyat  va  tashqi  iqtisodiy  oqimlardan 
to‘liq va sifatli foydalanish tushuniladi. 
Eng umumiy ko‘rinishda bu afzalliklar quyidagilar bilan tasvirlanadi: 
 
Ho‘jalik  aloqalar  bo‘yicha  kontrogetlarni,  shu  jumladan  yetkazib 
beruvchilar,  kreditorlar,  tijorat  vositalari,  iste’molchilarni  muvoffaqiyatliroq 
tanlash; 
 
Tarqatishning  muvofiq  kanallarini  tanlash  va  tayyor  mahsulotlar  va 
xizmatlarning tovar harakatlanishini tashkil qilish; 
 
Ratsionalroq  logistik  zanjirlar  va  operatsiyalarni  modellashtirish  va 
amalga oshirish; 
 
Barcha  iqtisodiy  oqimlarda  resurslarni  tejashning  strategiyasi  va 
taktikasini ishlab chiqish uchun qulayroq sharoitlar yaratish; 
 
Logistik  tizimlarning  barcha  ishtirokchilari  iqtisodiy  manfatlarini 
bog‘lash  va  boshqalar  logistika  qurollaridan  kompleks  foydalanish  hisobga 
shakllanadigan  firmaning  o‘ziga  xos  raqobatli  integral  salohiyatini  tashkil 
qiladilar.  Firmaning  integral  salohiyati  uning  raqobat  afzalligi  va  raqobat 
bardoshligining  asosiy,  tizimni  tashkil  qiluvchi  logistik  omil  bo‘ladi.  Bunda 
quyidagi tamoyillirni ko‘rab chiqish maqsadga muvofiqdir: 
 
Yuqori  unumdor  (rivojlangan  va  ixtisoslashtirilgan)  va  samarali 
resurslarni uzluksiz yangilash va foydalanish; 
 
Strategik  rivojlanishning  maqsadlariga  javob  beruvchi  samarali  va 
egiluvchan (rivojlangan va ixtisoslangan) tashkilotni tashkil qilish; 
 
Vazifaviy  faoliyatning  samarali  majmualiligi  va  muvofiqlanganligi 
(ixtisoslashagnligi va rivojlanganligi)ni ta’minlash; 

---

 
135 
 
Rivojlanishning  yuqori  (ustivor)  salohiyai  (ixtisoslanganligi  va 
rivojlanganligi),  barqaror  va  uzoq  muddatli  raqobat  afzalliklari-yuqori 
darajadagi  raqobatbardoshlikka  ega  sotuvchilar,  yetkazib  beruvchilar  bilan 
xo‘jalik  aloqalari  va  ishga  doir  munosabatlarni  o‘rnatish,  ushlab  turish  va 
rivojlantirish; 
 
Rivojlanishning 
yuqori  (ustivor)  salohiyati  (ixtisoslashganlik, 
rivojlanganlik  va  talabganlik)  va  yuqori  raqobatbardoshlikka  ega  vositachilik 
(tijorat)  tashkilotlari  bilan  xo‘jalik  aloqalari  va  ishga  doir  munosabatlarni 
o‘rnatish, ushlab tirish va rivojlantirish; 
 
Rivojlanishning  yuqori  salohiyati  (ixtisoslanganlik,  rivojlanganlik, 
talabchanlik,  tanlovchilik),  uzoq  muddatli  va  barqaror  raqobat  afzalliklari-
yuqori  darajadagi  raqobat  bardoshlikka  ega  xaridorlar  va  iste’molchilar  bilan 
xo‘jalik  aloqalari  va  ishga  doir  munosabatlarni  o‘rnatish,  ushlab  turish  va 
rivojlantirish; 
 
Taqlid  qilish  emas,  balki  solishtirish  va  afzallik  uchun  belgilangan 
standart  kabi  rivojlanishining  yuqori  (ustivor)  salohiyati  va  yuqori  (ustivor) 
raqobatbardoshlikka  ega  mashxur  raqiblar  bilan  raqobatning  kelishishligi  va 
dinamikligi.  
 
Ham logistikaning va ham omillarning butun to‘plami ta’siri ostida firmaning 
raqobat  salohiyati  belgilangan  davriylik  bilan  muntazam  ravishda  ko‘rinishini 
o‘zgartirib  turadi.  Qoidaga  ko‘ra,  raqobat  salohiyati  davrlari  amalda  tovar  va 
boshqa  yangiliklarning  hayotiy  davralariga  o‘xshashlar  va  firmaning  raqobat 
bardoshligi 
ta’rixlaydilar. 
Shundan 
kelib 
chiqqan 
holda