3. Капитал =ыйилмаларни самарадорлигини ошириш.
Капитал =ыйилмаларни самарадорлигини ошириш вазифасини бажариш учун щар бир сарфланган сым учун мащсулот ишлаб чи=аришни ысишини оширишга эришиш ва унинг кенг ми=ёсда ташкилий-техник тадбирларни амалга ошириш лозим: уларга
1. алощида тармо=ларга ва корхоналарга капитал =ыйилмаларни йыналишини и=тисодий асослаш;
2. ызининг техник даражаси быйича ватан ва чет эл фани ва техникасини янги юту=ларига жавоб берадиган ва мещнат унумдорлигини ысишини, мащсулот таннархини пасайтиришни ва ишлаб чи=аришни фойдалилигини ыстиришни таъминлайдиган =урилишларни ва лойищаларни сифатини ошириш;
3. =урилишларни ва ишлаб чи=ариш =увватларини ишга туширишни тезлаштириш, лойища–смета щужжатлари ва моддий-техник ресурслар ва ишлаб чи=аришни ташкил =илишни таъминлаш.
Корхоналарда капитал =ыйилмаларни режалаштириш унинг и=тисодий ривожланиш режасининг ажралмас =исми былиб, корхонанинг ишлаб чи=аришини ва уни ишлаб чи=ариш салощиятини такомиллаштириш асоси былиб хизмат =илади.
Режалаштириш капитал =урилишни узлуксизлигини таъминлайди ва уларни амалга оширишни ыз ва=тида тайёрлашга имкон яратади.
Капитал мабла\лардан фойдаланишда таркибий ызгаришлар юз бермо=да. Буни барча капитал =ыйилмаларининг икки мущим соща быйича та=симланишида кузатиш мумкин. Яъни сарфланаётган капитал =ыйилмаларининг 56% ишлаб чи=ариш объектларига ва 44% ноишлаб чи=ариш ёщуд хизмат кырсатиш тармо=ларига сарфланмо=да. Агросаноат, ози=-ов=ат мажмуаларидан таш=ари моддий ишлаб чи=ариш сощаларига капитал мабла\ларни йыналтириш суръатлари бирмунча пасайиб, унинг йыналиши янада ижтимоий тус олмо=да.
Барча капитал =ыйилмаларнинг асосий =исми- 60% дан зиёдро\и =урилиш-монтаж ишларига сарф былмо=да. Унинг =арийиб чорак =исми, яъни 24% асбоб-ускуналар ва жищозларга, мавжуд инвентарларни таъмирлашга ва =олган 15% бош=а турли хил жараёнларга кетмо=да.
Ишлаб чи=ариш объектлари быйича давлат капитал мабла\лари сарфининг такрор ишлаб чи=ариш тузилишини олиб =арайдиган былсак, шу нарса аён былдики, бу ма=садга йыналтирилаётган барча капитал =ыйилмаларининг ярмидан кыпро\и ишлаб турган корхоналарни техник жищатдан =айта =уроллантириш ва уларни реконструкция =илишга кетмо=да.
Капитал =ыйилмаларни ты\ри режалаштириш учун ва =урилиш ишлаб чи=аришини ты\ри ташкил =илиш учун мащаллий ташаббусни кенгайтириш лозим. Режалаштирш капитал =урилиш мунтазамлигини таъминлаши ва =урилишларни ыз ва=тида тугатилишига шароит яратиши лозим. +урилиш нисбатан ишлаб чи=ариш циклини =айта муддат талаб =илишлиги билан ажралиб туради, шунинг учун щам тайёргарлик даври узо= ва=тни ыз ичига олади.
Капитал мабла\ларни ызлаштириш быйича режаларни йы=лиги =урилиш ва реконструкция =илиш ишларини =имматлаштиради. Шунинг учун капитал =ыйилмалари жорий режалаштиришни ва =урилиш-монтаж ишларини асоси былган исти=бол режаларини ишлаш мущим щисобланади. Исти=бол режалардан келиб чи=иб ишларни йиллар быйича, янги талаблар асосида та=симлаш учун ани=лаштирилган режалар ва дастурлар ишланади.
Капитал =ыйилмалар быйича режа топшири=лари муайян тармо=лар, и=тисодий минта=алар ва корхоналар быйича саноат ишлаб чи=аришларида мылжалланган ысишни таъминловчи янги ишлаб чи=ариш =увватларини ыз ва=тида ишга туширишни таъминлайди.
Шунинг учун щам саноатдаги капитал =ыйилмалар режаси саноат ишлаб чи=аришининг ишлаб чи=ариш дастури билан бо\ли= равишда тузилади. Шу билан бирга капитал =ыйилмалар режаси бош=а режалар билан мувофи=лаштириб тузилади, бу эса ыз навбатида капитал =урилишларни ыз ва=тида моддий ва молиявий ресурслар билан таъминлаш имкониятини беради.
Капитал =ыйилмаларни тармо=лар быйича та=симлаш ёки саноатда капитал =ыйилмаларини тармо=лараро таркиби ыша даврнинг хыжалик-сиёсий вазифалари билан белгиланади. Саноатни айрим тармо=ларига капитал =ыйилмаларни режали ми=дорини ты\ри белгилаш учун ишлаб чи=ариш =увватларини режали мувозанатлари тузилади. Шу билан бо\ли= капитал =ыйилмаларни тармо=лар быйича та=симлаш ишлаб чи=ариш ва капитал =урилишнинг режаларини мувозанатли бо\лаш асосида, щамда ызаро бо\ли= тармо=ларни мувозанатлаш ор=али ани=лаштирилади.
Саноатни алощида тармо=ларига капитал =ыйилмаларини режали ми=дорини ты\ри белгилаш учун, ишлаб чи=ариш =увватларини режали мувозанатлари ишланади. Ушбу мувозанатларда режа даври бошига мавжуд ишлаб чи=ариш =увватлари ани=ланади, щамда мылжалланган ми=дорда мащсулот ишлаб чи=ариш учун зарур быладиган =увватлар ани=ланади. Чу=ур тащлиллардан сынг мавжуд =увватлардан ишлаб чи=ариш ми=дорини кыпайтириш ва =айта =уриш ёки янги корхоналарни =уриш йыли билан ишлаб чи=ариш =увватларини =ышимча ыстириш зарурати белгиланади.
Do'stlaringiz bilan baham: |