Iv. Mexanik ishlov berishga sarflangan vaqtni aniqlash V

Mashinalar turi bo‘yicha shartli ta’mirlashdagi mehnat sarfini TXK va JT bo‘yicha taxminiy taqsimlanishi, % larda

TXK			JT
Umumiy mehnat sarfi, %	Postda bajarila-digan ishlarning mehnat sarfi, %	Ustaxonada bajarila-digan ishlarning mehnat sarfi, %		Umumiy mehnat sarfi, %	Postda bajarila-digan ishlarning mehnat sarfi, %	Ustaxonada bajarila-digan ishlarning mehnat sarfi, %
ISUZU rusumidagi yuk avtomobillar
35	33,6	1,4		65	28	37
MAN rusumidagi yuk avtomobillar
36,98	35,86	1,12		63,02	27,10	35,92
KAMAZ rusumidagi yuk avtomobillar
38	36,5	1,5		62	26	36

Yuk avtomobillarining markasiga qarab texnik xizmat ko‘rsatish va joriy ta’mirlashdagi yillik umumiy mehnat sarfi:

ISUZU FVR 33GLD rusumidagi yuk avtomobillari:
T_{aISUZU FVR 33GLD} =300 · N_a=300 35=10500 ish.-soat,
bunda N_a- yil davomida shartli ta’mirlanadigan yuk avtomobillari soni,
ulardan mehnat sarfi:
Texnik xizmat ko‘rsatishda
T_aISUZU-TXK=0,35· T_a=0.35*10500=3675 ish.-soat,
Joriy ta’mirlashda
T_aISUZU-JT=0,65· T_a=0.65*10500=6825 ish.-soat,
2-jadval
Ish vaqtining nominal fondini va TXK va JT dagi mehnat sarfini yil choraklar bo‘yicha taqsimlanishi

Chorakning nomeri	Ishchining ish vaqtini nominal fondi, soat	TXK dagi mehnat sarfini taqsimlanishi, %	TXKdagi mehnat sarfi, ish.-soat	Ishlovchilarning soni	JTdagi mehnat sarfini taqsimlanishi, %	JTdagi mehnat sarfi, ish.-soat	Ishlovchilarning soni
1	507	0,25	918,75	1,81	0,25	1706,25	3,37
2	512	0,25	918,75	1,79	0,25	1706,25	3,33
3	535	0,25	918,75	1,72	0,25	1706,25	3,19
4	516	0,25	918,75	1,78	0,25	1706,25	3,31
Yil davomida	2070		3675	1,78		6825	3,3

MAN 26.280 GLD rusumidagi yuk avtomobillari:

T_aMAN=300 · N_a=300 40=12000 ish.-soat,
bunda N_a- yil davomida shartli ta’mirlanadigan yuk avtomobillari soni,
ulardan mehnat sarfi:
Texnik xizmat ko‘rsatishda
T_aMAN-TXK=0,3698· T_a=0.3698*12000=4438 ish.-soat,
Joriy ta’mirlashda
T_aMAN-JT=0,6302· T_a=0.6302*12000=7562 ish.-soat,
3-jadval
Ish vaqtining nominal fondini va TXK va JT dagi mehnat sarfini yil choraklar bo‘yicha taqsimlanishi

Chorakning nomeri	Ishchining ish vaqtini nominal fondi, soat	TXK dagi mehnat sarfini taqsimlanishi, %	TXKdagi mehnat sarfi, ish.-soat	Ishlovchilarning soni	JTdagi mehnat sarfini taqsimlanishi, %	JTdagi mehnat sarfi, ish.-soat	Ishlovchilarning soni
1	507	0,25	1109,5	2,19	0,25	1890,5	3,73
2	512	0,25	1109,5	2,17	0,25	1890,5	3,69
3	535	0,25	1109,5	2,07	0,25	1890,5	3,53
4	516	0,25	1109,5	2,15	0,25	1890,5	3,66
Yil davomida	2070		4438	2,14		7562	3,65

MAN TGS 41.400 rusumidagi yuk avtomobillari:

T_aMAN=300 · N_a=300 25=7500 ish.-soat,
bunda N_a- yil davomida shartli ta’mirlanadigan yuk avtomobillari soni,
ulardan mehnat sarfi:
Texnik xizmat ko‘rsatishda
T_aMAN-TXK=0,3698· T_a=0.3698*7500=2774 ish.-soat,
Joriy ta’mirlashda
T_aMAN-JT=0,6302· T_a=0.6302*7500=4726 ish.-soat,
3-jadval
Ish vaqtining nominal fondini va TXK va JT dagi mehnat sarfini yil choraklar bo‘yicha taqsimlanishi

Chorakning nomeri	Ishchining ish vaqtini nominal fondi, soat	TXK dagi mehnat sarfini taqsimlanishi, %	TXKdagi mehnat sarfi, ish.-soat	Ishlovchilarning soni	JTdagi mehnat sarfini taqsimlanishi, %	JTdagi mehnat sarfi, ish.-soat	Ishlovchilarning soni
1	507	0,25	693,5	1,37	0,25	1181,5	2,33
2	512	0,25	693,5	1,35	0,25	1181,5	2,31
3	535	0,25	693,5	1,3	0,25	1181,5	2,21
4	516	0,25	693,5	1,34	0,25	1181,5	2,29
Yil davomida	2070		2774	1,34		4726	2,28

KAMAZ rusumidagi yuk avtomobillari:

T_aKAMAZ=300 · N_a=300 45=13500 ish.-soat,
bunda N_a- yil davomida shartli ta’mirlanadigan yuk avtomobillari soni,
ulardan mehnat sarfi:
Texnik xizmat ko‘rsatishda
T_aKAMAZ-TXK=0,38· T_a=0.38*13500=5130 ish.-soat,
Joriy ta’mirlashda
T_aKAMAZ-JT=0,62· T_a=0.62*13500=8370 ish.-soat,
4-jadval
Ish vaqtining nominal fondini va TXK va JT dagi mehnat sarfini yil choraklar bo‘yicha taqsimlanishi

Chorakning nomeri	Ishchining ish vaqtini nominal fondi, soat	TXK dagi mehnat sarfini taqsimlanishi, %	TXKdagi mehnat sarfi, ish.-soat	Ishlovchilarning soni	JTdagi mehnat sarfini taqsimlanishi, %	JTdagi mehnat sarfi, ish.-soat	Ishlovchilarning soni
1	507	0,25	1282,5	2,53	0,25	2092,5	4,13
2	512	0,25	1282,5	2,5	0,25	2092,5	4,09
3	535	0,25	1282,5	2,4	0,25	2092,5	3,91
4	516	0,25	1282,5	2,49	0,25	2092,5	4,06
Yil davomida	2070		5130	2,48		8370	4,05

5-jadval
TXK va JT ni bajarish joyi bo‘yicha korxonadagi mashinalarining yillik mehnat sarfi

Mashinlar ning turi	TXK dagi mehnat sarfi, o-soat	Ulardan		JT dagi mehnat sarfi, o-soat	Ulardan
		postda baja-riladigan	ustaxona-da bajari-ladigan		postda baja-riladigan	ustaxona-da bajari-ladigan
ISUZU	3675	3528	147	6825	2940	3885
MANGLD	4437,6	4303,2	134,4	7562,4	3252	4310,4
MANTGS	2773,5	2689,5	84	4726,5	2032,5	2694
KAMAZ	5130	4927,5	202,5	8370	3510	4860
Ja’mi		15448,2	567,9		11735	15749,4

Korxonaning umumiy mehnat sarfi

T_k= T_aISUZU+T_aMANGLD +T_aMANTGS +T_aKAMAZ=
=10500+12000+7500+13500=43500 ish.-soat,
bunda N_ue- korxonaning umumiy ta’mirlash birligi, vazifadagi barcha mashinalarning shartli ta’mirlash birligida aniqlanadi.

III. AGREGAT VA UZELDA SODIR BO’LADIGAN NOSOZLIKLAR, ULARGA TXK VA TA’MIRLASH VA ROSTLASH JARAYONLARI.
Bizga ma'lumki, avtomobil transmissiyasining asosiy agregatlariga ilashish muftasi, kardanli uzatma, shesternyali yoki gidromexanik uzatmalar qutisi, taqsimlovchi quti va yetaklovchi ko'prik (asosiy uzatma va differensial) kiradi. Avtomobillarning transmissiyasi agregatlari barcha nosozliklarning 10¼15% ni va texnik xizmat ko'rsatishdagi umumiy mehnat hamda materiallar sarfining 40% ini tashkil etadi.
Transmissiya agregatlarining asosiy nosozliklari. Transmissiya agregatlaridagi nosozliklar avtomobilni ekspluatatsiya qilish jarayonida, shuningdek, ayrim detallar rostlanishining buzilishi, yeyilishi yoki sinishi oqibatida vujudga keladi. Agregatlarning boshlang'ich holatini tiklaydigan rostlash ishlarini bajarish yoki ayrim detallarni almashtirish natijasida nosozliklar bartaraf etiladi.
Ilashish muftasi nosozliklari. Nosozliklar ko'pincha uning to'liq ulanmasligi yoki to'liq ajralmasligi natijasida kelib chiqadi. To'liq ulanmaslikda aylantiruvchi moment dvigateldan to'liq uzatilmaydi, ilashish muftasining tepkisi quyib yuborilganda avtomobil o'rnidan juda sekin qo'zg'aladi yoki umuman qo'zg'ala olmaydi, ilashmadagi yetaklanuvchi disk esa juda tez yeyiladi va qisqa muddat ichida ishdan chiqadi.
Ilashmaning to'liq ajralmasligi tufayli uzatmalarni ulash chog'ida metallarni zarbli va qiyinchilik bilan qo'shilishi kuzatiladi hamda richagga ko'proq kuch bilan ta'sir etish talab etiladi. Bu nosozliklarga ilashmani ajratish yuritmasi rostlanishining buzilishi, yetaklanuvchi diskka moy tegib qolishi yoki yeyilishi sabab bo'ladi. Ilashmasi gidroyuritmali bo'lgan avtomobillarda esa gidroyuritma tizimiga havoning kirib qolishi yoki tizimdan suyuqlikning qisman oqib ketishi ilashmaning nosoz ishlashiga sabab bo'lishi mumkin.