Iv б ў л и м. Жаҳон хўжалиги. 19-мавзу. Жаҳон хўжалиги ва унинг ривожланиш қонуниятлари

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ
МУРТОЗАҚУЛОВ ҒАЙРАТ ИММОМИДДИНОВИЧНИНГ
Иқтисодиёт назаряси фанидан тайёрлаган мустақил иши
ДЕНОВ ТАДБИРКОРЛИК ВА ПЕДАГОГИКА ИНСТИТУТИ “ТАДБИРКОРЛИК ВА БОШҚАРУВ ФАКУЛТЕТИ” СИРТҚИ (МАХСУС СИРТҚИ (ИККИНЧИ ОЛИЙ ТАЪЛИМ)) ШАКЛИНИНГ ИҚТИСОДИЁТ (тармоқлар ва соҳалар) ЙЎНАЛИШИ ТАЛАБАСИ
Денов – 2022

Режа:

• Жаҳон хўжалигини ривожланиш босқичлари ва тенденциялари
• Халқаро меҳнат тақсимоти ва унга таъсир этувчи омиллар
• Халқаро иқтисодий муносабатларнинг шакллари.
• Глобаллашув жараёнининг асосий йўналишлари
• Ўзбекистоннинг жаҳон ҳамжамиятига кириб бориши ва ташқи иқтисодий фаолиятининг асосий йўналишлари

Маизу: Жаҳон хўжалиги ва унинг эволюцияси.
ЖАҲОН ХЎЖАЛИГИ
Жаҳон хўжалиги (жаҳон иқтисодиёти) – бу халқаро меҳнат тақсимотига асосланган, иқтисодий муносабатлар билан ўзаро боғланган миллий хўжаликларнинг ўзаро яхлитлиги.
Жаҳон хўжалиги — бу бир-бирини тақозо этувчи, ўзаро боғланган турли мамлакатлар миллий хўжалигининг мажмуаси бўлиб, иқтисодий яхлитликни ҳосил этади

Жаҳон хўжалигини ривожланиш босқичлари ва тенденциялари

ХХI аср бўсағасидаги жаҳон хўжалиги - ўз миқёсига кўра глобалдир; у тўлиқ равишда бозор иқтисодиётининг тамойиллари, халқаро меҳнат тақсимотининг объектив қонуниятларига, ишлаб чиқаришнинг байналминаллашувига асосланади. Иккинчи жахон урушидан кейинги ўн йилликларда жаҳон хўжалигини ривожланиш етакчи тенденцияларидан бири, бу кўплаб давлатларнинг бирин-кетин ёпиқ миллий хўжаликдан ташқи бозорга юз тутган иқтисодий очиқ типдаги хўжаликка ўтишидир. Айнан ана шу даврда АҚШ олимлари “Очиқ савдо”, “Очиқ иқтисодиёт” деган тезислар билан чиқдилар. Бу аввало жаҳон бозорида ўз ҳукмронлигини ўтказиш билан боғлиқ эди. Иккинчи жаҳон урушидан ғолиб ва янада бойиб чиққан АҚШ ҳукумати томонидан янги иқтисодий тартиб қўлланмалари таклиф этилди. Бундай “эркин савдо” ва “очиқ иқтисодиёт” тезислари ҳукмрон иқтисодиётнинг камроқ ривожланган давлатларга қарши қаратилган қуроли, шунингдек америка корпорацияларининг тутиб бўлмас экспансияга интилишлари эди.