И+тисодиётга оид атамалар

 
ДЕВАЛЬВАЦИЯ - (лат.де-олд қўшимча, бу ўринда пасаймоқ 
маъносида ва лат. Valeo- қиймат)- мамлакат савдо тўлов 
балансининг кескин ёмонлашуви, валюта резервининг ҳолдан 
тойиши, халқаро валюта бозорида миллий валюта курсининг
пасайиши билан боғлиқ ҳолда миллий пул бирлиги қийматининг 
расмий равишда пасайтирилиши. 
 
ДЕМОНОПОЛИЗАЦИЯ - (лат. De-ажр атиш, бекор қилиш-
олд қўшимчаси, юнон. mono- танҳо ва poleo-сотаман)-соғлом 
иқтисодий беллашувга йўл бериш мақсадида якка ҳоким 
корхоналар ва бирлашмалар ўрнига ўзаро рақобатлашувчи кўплаб 
корхоналарни тузиш. Д. икки йўл билан амалга оширилади : 1) 
йирик монопол мавқедаги бирлашмалар, компаниялар тарқатилиб, 
улардан мустақил корхоналар ажралиб чиқади ; 2) якка ҳоким 
корхона, бирлашма ёки компаниялар сақланган ҳолда улар билан 
рақобат қила оладиган корхона ёки бирлашмалар ташкил этилади. 
ДЕКЛАРАЦИЯ - 1) ҳукумат, ташкилот, фирма номидан
расмий эълон қилинган баёнот; асосий принципларни тантанали 
эълон қилиш; 2) божхонада Д.- қимматбаҳо буюмларни, 
маҳсулотларни чегарадан олиб чиқишда ва қимматбаҳо пакетларга, 
бандеролга қўшиб жўнатиладиган ҳужжат. Ушбу ҳужжатда пакет 
мазмуни, қиймати кўрсатилади: 4) солиқ Д.-даромаднинг миқдори, 
манбаи, мулк ҳажми ва бошқалар хусусида солиқ тўлаш учун 
ёзилган ариза. 
 
ДЕМПИНГ - (инг.dumping-ташлаш)-бозорни эгаллаш ва 
ундан рақобатчиларни сиқиб чиқариш мақсадида маҳсулотларни 
сотув нархига нисбатан арзонга сотиш. 
 
ДЕПОЗИТ - 1) банк ва ташкилотларга жойлаштирилган пул 
ва қимматбаҳо қоғозлар (акция, облигациялар); 2) қарздорнинг қарз 
берган ташкилотга суд маҳкамаси орқали ўтказган пул ёки 
қимматбаҳо қоғозлар миқдори. 
 
ДЕФИЦИТ - камёб, ноёб, 1) бирор- бир нарсанинг 
етишмаслиги ; 2) сарф-харажатларнинг даромаддан ортиши, зарар.