―ИҚтисодиёт‖ факультети

  
Макроиқтисодий барқарорлик ва миллий иқтисодиѐтимизни юқори ўсиш 
суръатларини таъминланиши 
Мамлакатимизда олиб борилаѐтган ислоҳотлар самарасини янада ошириш, 
давлат ва жамиятнинг ҳар томонлама ва жадал ривожланиши учун шарт-шароитлар 
яратиш, мамлакатимизни модернизация қилиш ҳамда ҳаѐтнинг барча соҳаларини 
либераллаштириш бўйича устувор йўналишларни амалга ошириш мақсадида: 2017 — 
2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор 
йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегиясининг йўналишларидан бири, 
иқтисодиѐтни 
янада 
ривожлантириш 
ва 
либераллаштиришга йўналтирилган 
макроиқтисодий барқарорликни мустаҳкамлаш ва юқори иқтисодий ўсиш 
суръатларини сақлаб қолиш, миллий иқтисодиѐтнинг рақобатбардошлигини ошириш, 
қишлоқ хўжалигини модернизация қилиш ва жадал ривожлантириш, иқтисодиѐтда 
давлат иштирокини камайтириш бўйича институционал ва таркибий ислоҳотларни 
давом эттириш, хусусий мулк ҳуқуқини ҳимоя қилиш ва унинг устувор мавқеини 
янада кучайтириш, кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик ривожини 
рағбатлантириш, ҳудудлар, туман ва шаҳарларни комплекс ва мутаносиб ҳолда 
ижтимоий-иқтисодий тараққий эттириш, инвестициявий муҳитни яхшилаш орқали 
мамлакатимиз иқтисодиѐти тармоқлари ва ҳудудларига хорижий сармояларни фаол 
жалб этиш.Бундаги асосий мақсад. 
Макроиқтисодий барқарорликни янада мустаҳкамлаш ва юқори иқтисодий 
ўсиш суръатларини сақлаб қолиш: 
макроиқтисодий мутаносибликни сақлаш, қабул қилинган ўрта муддатли 
дастурлар асосида таркибий ва институционал ўзгаришларни чуқурлаштириш 
ҳисобига ялпи ички маҳсулотнинг барқарор юқори ўсиш суръатларини таъминлаш; 
харажатларнинг ижтимоий йўналтирилганини сақлаб қолган ҳолда Давлат 
бюджетининг барча даражаларида мутаносибликни таъминлаш, маҳаллий 
бюджетларнинг даромад қисмини мустаҳкамлашга қаратилган бюджетлараро 
муносабатларни такомиллаштириш; 
солиқ юкини камайтириш ва солиққа тортиш тизимини соддалаштириш 
сиѐсатини давом эттириш, солиқ маъмуриятчилигини такомиллаштириш ва тегишли 
рағбатлантирувчи чораларни кенгайтириш; 

---

400 
илғор халқаро тажрибада қўлланиладиган инструментлардан фойдаланган 
ҳолда пул-кредит сиѐсатини янада такомиллаштириш, шунингдек валютани тартибга 
солишда замонавий бозор механизмларини босқичма-босқич жорий этиш, миллий 
валютанинг барқарорлигини таъминлаш; 
банк тизимини ислоҳ қилишни чуқурлаштириш ва барқарорлигини 
таъминлаш, банкларнинг капиталлашув даражаси ва депозит базасини ошириш, 
уларнинг молиявий барқарорлиги ва ишончлилигини мустаҳкамлаш, истиқболли 
инвестиция лойиҳалари ҳамда кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик субъектларини 
кредитлашни янада кенгайтириш; 
суғурта, лизинг ва бошқа молиявий хизматларнинг ҳажмини уларнинг янги 
турларини жорий қилиш ва сифатини ошириш ҳисобига кенгайтириш, шунингдек 
капитални жалб қилиш ҳамда корхона, молиявий институтлар ва аҳолининг эркин 
ресурсларини жойлаштиришдаги муқобил манба сифатида фонд бозорини 
ривожлантириш; 
халқаро иқтисодий ҳамкорликни янада ривожлантириш, жумладан, етакчи 
халқаро ва хорижий молиявий институтлар билан алоқаларни кенгайтириш, пухта 
ўйланган ташқи қарзлар сиѐсатини амалга оширишни давом эттириш, жалб қилинган 
хорижий инвестиция ва кредитлардан самарали фойдаланиш. 
Ўзбекистонда ҳисобот даврида энг сезиларли даражада яхшиланган соҳа солиқ 
тизими бўлиб, мамлакатимиз бу кўрсаткич бўйича рейтингда ўтган йилга нисбатан 61 
поғона юқорига кўтарилган.
Жаҳон банки ва Халқаро молия корпорацияси "Бизнесни юритиш 2015: 
самарадорлик доирасидан чиқиб" (Doing Business 2015: Going Beyond Efficiency) 
номли навбатдаги йиллик маърузасини эълон қилди. 
Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси ахборот хизматидан маълум 
қилишларича, иқтисодий ўсишнинг юқори суръатларини таъминлашда солиқ 
ставкаларини босқичма-босқич пасайтириш устувор йўналиш этиб белгилангани 
алоҳида аҳамият касб этди. Cолиқ юки 1991 йилда ялпи ички маҳсулотга нисбатан 
41,2 фоизни ташкил этган бўлса, ўтган йиллар давомида Президентимиз 
раҳнамолигида амалга оширилган оқилона солиқ сиѐсати натижасида ҳозирги кунда 
бу кўрсаткич қарийб икки баробар камайди. Яъни, солиқ ставкаларининг 
оптималлаштирилиши ва мураккаб бўлмаган солиққа тортиш тартибининг жорий 
этилиши натижасида бу кўрсаткич 20,8 фоизни ташкил қилмоқда.
Кўплаб мамлакатларда корхона ва муассасалар фойдасидан олинадиган солиқ 
ставкаси 5-39,5 ўртача 12,фоизни ташкил этаѐтган бўлса, Ўзбекистонда бу кўрсаткич 
1995-2016 йиллар мобайнида 38 фоиздан 8 фоизга тушгани иқтисодиѐтимиздаги 
сифат ўзгаришларига эришилганининг яққол ифодасидир.
M.K. Olimov - assitent, TDIU 
M.N. Mo’minova - talaba, TDIU