―ИҚтисодиёт‖ факультети

Экспорт 
1-расм. 2017 йилнинг январь-декабрида МДҲ ва бошқа давлатлар билан амалга 
оширилган ташқи савдо таркиби қуйидагича ифодаланади
132
 
Аграр соҳадаги кенг кўламли ислоҳотлар натижасида аграр тармоқни модернизация 
қилишга ҳам катта эътибор қаратилмоқда. Хусусан, иссиқ ва қуруқ иқлимли 
Ўзбекистонда сув ресурслари чеклангани боис деҳқончиликда сувни тежайдиган 
технологияларнинг кенг жорий этилаѐтгани эътиборга лойиқдир. Ўзбекистонда айнан 
бугунги кунда 240 минг гектарга яқин далаларда томчилатиб суғориш технологияси 
жорий қилинган. Бу жараѐнни келажакда янада кенгайтириш қишлоқ хўжалигини 
ривожлантиришда ҳал қилувчи аҳамият касб этиши мумкин. 
Маҳсулот экспорт қилувчи корхоналарга бериладиган имтиѐзлар доирасини 
кенгайтириш, уларни такомиллаштириш, рақобатбардош маҳсулотларни ишлаб 
чиқаришни йўлга қўйиш бўйича лойиҳаларни амлга ошириш бунга замин яратади. 
131
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиѐевнинг Олий Мажлисга 
Мурожаатномаси / ―Халқ сўзи‖, 2017 йил 23 декабрь, № 258 
132
Ўзбекистон Республикасининг статистик Ахборотномаси. Ўзбекистон Республикаси 
давлат статистика қўмитаси. Тошкент-2018 й. 

---

203 
Республикамиз экспорти ва импортининг товар ва географик таркибини 
такомиллаштириш орқали рақобатбардошликни оширишда пухта ўйланган 
вазифаларни амалга оширилишини тақозо этади. 
Хорижий давлатларда мамлакатимизда ишлаб чиқарилаѐтган, ѐки ишлаб 
чиқаришни йўлга қўйиш мумкин бўлган маҳсулотларга бўлган талабни ўрганиш, 
бундай товарлар бозорларига кириб бориш ва рақобат қилиш стратегиясини ишлаб 
чиқиш экспорт қилинаѐтган товарлар сонини ва мамлакатлар географиясини 
кенгайтиришга ижобий таъсир кўрсатади.
Импорт 
ҳажмини 
қисқартиришда 
маҳсулотлар 
турларини 
ва 
рақобатбардошлигини кенгайтириш муҳим йўналишлардан бири ҳисобланади. 2020 
йилга бориб импорт ҳажми бугунги кунга нисбатан 80 фоизга қисқаради, экспорт 
ҳажми эса 2 баробарга ортиши белгиланган. 
Реал секторда аграр соҳани барқарор ривожлантиришда қишлоқ хўжалиги 
корхоналарининг жаҳон бозорларида қишлоқ хўжалиги маҳсулотларининг 
рақобатбардошлигини 
таъминлашда 
қуйидаги 
чора-тадбирларнинг 
амалга 
оширилиши муҳим аҳамият касб этади: 
- қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини экспорт қилувчи корхоналарга маҳсулот 
тайѐрлаш ва сотиш харажатларини камайтиришда кўмаклашиш; 
- қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини ташқи бозор конъюнктурасидаги 
ўзгаришлар, истиқболли бозорлар, рақобатчилар тўғрисида олиб борилган 
тадқиқотлар натижалари билан таништириш; 
- қишлоқ хўжалиги корхоналарида сифатли маҳсулотларни ишлаб чиқаришни 
янада такомиллаштириш;
- қишлоқ хўжалиги корхоналари маҳсулотларини транспартировка ишларини 
самарали амалга ошириш; 
- қишлоқ хўжалиги корхоналари маҳсулотларини қайта ишлаш ва тайѐр 
маҳсулотни экспортга чиқаришга эришиш;
- транспорт-коммуникация тизимларини ривожлантириш ва янги транспорт 
йўлакларини очиш орқали транспорт харажатларини камайтириш.
Хулоса ўрнида айтиш жоизки, аграр соҳани ривожлантиришга қаратилган
фармон ва қарорлар, ҳукуматимиз томонидан соҳага берилаѐтган доимий эътибор ва 
иқтисодий имтиѐзлар, фан ва техника ютуқлари ҳамда илғор теҳнологияларни
собитқадамлик билан жорий этиш борасидаги ишлар барча муваффақиятларнинг 
муҳим омили бўлди.
С.С. Касымов - к.э.н., доц., ТГЭУ 
Р.С. Муратов - к.э.н., доц., ТГЭУ 
Э. Атамирзаев – магистрант, ТГЭУ