―ИҚтисодиёт‖ факультети

M.M. Mirolimov - assistent, TDIU 
 
Toshkent viloyatida qishloq xo‗jaligini rivojlantirishda mehnat resurslaridan samarali 
foydalanishning ahamiyati 
Bugungi kunda respublikamizda qishloq xo‗jaligini rivojlantirishda mehnat 
resurslaridan samarali foydalanishni tashkil etish maqsadida turli-xil chora tadbirlar bilan 
birgalikda fermer xo‗jaliklari raislari xam turli darajadagi jarayonlarni amalga oshirmoqda. 
Albatta ushbu jarayonda qishloq joylarinig o`ziga xos o`rni borligidan kelib chiqqan holda, 
asosiy e‘tibor shunga qaratilayotganligini ta‘kidlash joiz. Bugungi kunda yaratilgan yangi 
ish o`rinlarining 60,4 foizi qishloq joylarda yaratilgan bo`lib,ularning uchdan ikki qismi 
kichik biznes va xususiy tadbirkorlik hamda kasanachilikning barcha shakllarini 
rivojlantirish hisobiga to`g`ri kelsa, qolgani esa, fermer xo`jaliklarida parrandachilik, 
baliqchilik va asalarichilikni rivojlantirish, ishlab chiqarish va ijtimoiy infratuzilma 
ob‘ektlarida,avtomobil yo`llari va temir yo`l qurulishi va rekonstruktsiyasi sohasida, aholi 
punktlarini obodonlashtirish ishlarida, bozor infratuzilmasi, va boshqa sohalar hisobiga 
yaratilgan. Shuni ta‘kidlab o`tish kerakki, qishloq joylarida bunday ijobiy natijalarga 
erishish, avvalambor, davlat tomonidan ular uchun yaratilgan qulay huquqiy, tashkiliy, 
iqtisodiy va ijtimoiy shart-sharoitlar , turli manbalar tomonidan berilgan kreditlar hajmining 
oshganligi, soliq va boshqa amaliy qo`llab-quvvatlash choralari katta ahamiyatga ega 
bo`ldi
283
.Qishloq xo`jaligida modernizatsiyalash va diversifikatsiya qilish jarayonlarining 
amalga oshirilishi natijasida kelajakda tarmoqda mehnat unumdorligining yuqori darajaga 
erishilishi ortiqcha mehnat resurslarining mavjud bo`lishiga olib keladi. SHuning uchun 
ham, qishloqda mehnat bozorining faoliyatini rivojlantirish bilan bog`liq bo`lgan keng 
qamrovli chora-tadbirlar tizimi ishlab chiqilmog`i lozim. Unda quyidagilar o`z aksini 
topmog`i kerak: 
- qishloqda kichik yoki yirik korxonalarning filiallarini tashkil etish; 
- tumanlar va ularning mahalliy joylardagi bandlikka ko`maklashuvchi markazlari 
faoliyatini yanada takomillashtirish; 
- ish beruvchilar bilan mustahkam aloqalar o`rnatish uchun mehnatni tavsiya etish 
xizmatlari marketingini shakl va usullarini takomillashtirish; 
- ish beruuvchilarni mavjud mehnat resurslari haqida xabardor qilishga oid xizmatlar 
reklamasini keng yo`lga qo`yish. 
Shu nuqtai nazardan ham doimiy ishlovchilar pirovardida fermer xo`jaliklarining 
yakuniy natijalari yuqori bo`lishidan manfaatdordirlar. O`rim-yig`im davrida esa hosilni tez 
va sifatli yig`ib olishda qo`shimcha mehnat resurslari jalb etish talab etiladi. Albatta, texnika 
283
O‘zbekiston Respublikasi Toshkent viloyati Statistika boshqarmasining 2010-2017-yillardagi 
ma‘lumotlari asosida tuzulgan. 

---

448 
ta‘minoti darajasi yuqori bo`lgan fermerlar, o`rim-yig`imda mashina xizmatidan 
foydalansalar kamroq mehnat resurslari jalb etadi.