Issn 2181-9580 toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI 
 
2020/2
 
O‘quv mashg‘ulotlarida o‘yinlar va o‘yinli vaziyatlarni qo‘llash quyidagi asosiy 
yo‘nalishlarda amalga oshiriladi:
- didaktik maqsad ta’lim oluvchilar oldiga o‘yinli topshiriq shaklida qo‘yiladi; o‘quv 
faoliyati o‘yin qoidalariga bo‘ysundiriladi; didaktik o‘quv materialdan o‘yin vositasi sifatida 
foydalaniladi; o‘quv faoliyatida didaktik vazifani o‘yin vazifasiga aylantiruvchi musobaqa 
elementi qo‘llaniladi; muvaffaqiyatli bajarilgan didaktik topshiriq o‘yin natijasi sanaladi.
O‘quv jarayonida o‘yin texnologiyalarining o‘rni, shuningdek, o‘yin elementlari hamda 
ta’limning o‘zaro uyg‘unligi ko‘p jihatdan pedagog tomonidan pedagogik o‘yinlar mohiyati, 
funksiyasi va turlarining qanchalik tushunilishi bilan belgilanadi. Aksariyat pedagogik o‘yinlar 
o‘zida turli belgilar
1
ni namoyon qiladi. Zamonaviy sharoitda interfaol ta’lim tobora 
ommalashmoqda. Interfaol ta’lim (lot. “internus” – “ichki”, “o‘zaro”) – ta’lim oluvchilarning 
bilim, ko‘nikma, malaka va muayyan axloqiy sifatlarni o‘zlashtirish yo‘lida birgalikda, o‘zaro 
hamkorlikka tayanuvchi harakatni tashkil etishlarini ifodalovchi ta’limdir.
Ta’limning mazkur turida uning asosiy ishtirokchilari – pedagog, ta’lim oluvchi hamda 
ta’lim oluvchilar guruhi o‘rtasidagi pedagogik munosabatlarni o‘zaro hamkorlik, qizg‘in bahs-
munozara, o‘zaro fikr almashish asosida tashkil etish orqali ularda erkin fikrlash, shaxsiy 
qarashlarini ikkilanmay bayon etish, muammoli vaziyatlar yechimlarini birgalikda izlash, 
o‘quv materiallarini o‘zlashtirishda o‘zaro yaqinlikni yuzaga keltirish, “pedagog – ta’lim 
oluvchi – ta’lim oluvchilar guruhi” o‘zaro bir-birlarini hurmat qilishlari, tushunishlari, qo‘llab-
quvvatlashlari, samimiy munosabatda bo‘lishlari, ruhiy birlikka erishishlari ta’minlanadi.
Interfaol ta’lim muvaffaqiyatini ta’minlashning asosiy shartlari quyidagilar sanaladi: 
ijobiy o‘zaro bog‘liqlik; bevosita o‘zaro ta’sir; individual javobgarlik; birgalikda ishlash 
ko‘nikmalarini rivojlantirish; ish natijasini baholash; hamkorlik ta’limi.