Issiqlik sig‘imi

DT dan = Em
Raulning ikkinchi qonuni. Uchuvchi bo'lmagan moddaning suyultirilgan eritmasining muzlash haroratining pasayishi va qaynash haroratining oshishi eritmaning molyar konsentratsiyasiga to'g'ridan-to'g'ri proportsionaldir va erigan moddaning tabiatiga bog'liq emas. Bu qonun faqat cheksiz suyultirilgan eritmalar uchun amal qiladi.
РЕКЛАМА•ESKIMI
Ebulioskopiya- eritmaning qaynash haroratini oshirish orqali molekulyar og'irliklarni aniqlash usuli. Eritmaning qaynash nuqtasi uning ustidagi bug 'bosimi tashqi bosimga teng bo'ladigan haroratdir.
Agar erigan modda uchuvchi bo'lmasa, u holda eritma ustidagi bug' erituvchi molekulalaridan iborat. Bunday eritma sof erituvchining qaynash nuqtasiga (T0) nisbatan yuqori haroratda (T) qaynay boshlaydi. Eritma va sof erituvchining ma'lum doimiy bosimdagi qaynash nuqtalari orasidagi farq eritmaning qaynash nuqtasining ko'tarilishi deb ataladi. Bu qiymat erituvchining tabiatiga va erigan moddaning konsentratsiyasiga bog'liq.
Suyuqlik uning ustidagi to'yingan bug'ning bosimi tashqi bosimga teng bo'lganda qaynaydi. Qaynatganda suyuq eritma va bug 'muvozanatda bo'ladi. Agar erigan modda uchuvchi bo'lmasa, eritmaning qaynash haroratining oshishi tenglamaga bo'ysunadi:
∆ isp H 1 - erituvchining bug'lanish entalpiyasi;
m 2 - eritmaning molyarligi (1 kg erituvchiga erigan moddaning mollari soni);
E - ebulioskopik konstanta, sof erituvchining qaynash nuqtasiga nisbatan bir molyar eritmaning qaynash haroratining oshishiga teng. E ning qiymati faqat erituvchining xususiyatlari bilan belgilanadi, lekin erigan modda emas.
Krioskopiya- eritmaning muzlash nuqtasini pasaytirish orqali molekulyar og'irliklarni aniqlash usuli. Eritmalar sovutilsa, ular muzlaydi. Muzlash nuqtasi - qattiq fazaning birinchi kristallari hosil bo'ladigan harorat. Agar bu kristallar faqat erituvchi molekulalaridan iborat bo'lsa, u holda eritmaning muzlash nuqtasi (T) har doim toza erituvchining muzlash nuqtasidan (T pl) past bo'ladi. Erituvchi va eritmaning muzlash haroratlari orasidagi farq eritmaning muzlash haroratining pasayishi deb ataladi.
Muzlash nuqtasini pasaytirishning eritma konsentratsiyasiga miqdoriy bog'liqligi quyidagi tenglama bilan ifodalanadi:

M 1 - molyar massa erituvchi;
∆ pl H 1 - erituvchining erish entalpiyasi;
m 2 - eritmaning molyarligi;
K - kriyoskopik konstanta faqat erituvchining xossalariga bog'liq bo'lib, unda erigan moddaning molyarligi birlikka teng bo'lgan eritmaning muzlash nuqtasining pasayishiga teng.