Исломий молия тарихи исломий ва анъанавий молиялаштириш ўртасидаги тафовут



Download 86,02 Kb.
bet1/22
Sana03.06.2022
Hajmi86,02 Kb.
#632238
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22
Bog'liq
Islom moliyasi


ИСЛОМИЙ МОЛИЯ ТАРИХИ
Исломий ва анъанавий молиялаштириш
ўртасидаги тафовут.

Исломий молиявий тизим маънавий-ахлоқий қоидалар билан мувофиқ келадиган аниқ ижтимоий йўналишга эгадир. Исломий иқтисодиёт уламолар (Ғаззолий, Форобий, Абу Юсуф, Ибн Холдун) ва шарқ олимлари томонидан кўриб чиқилган ҳамда илоҳий мазмун ила белгиланган қонунлар билан тартибга солинувчи жамият тузумининг бир қисми сифатида тушунилган.
Иброҳим (а. с.), Мусо (а. с.), Исо (а. с.) ва Муҳаммад саллоллоҳу алайҳи васаллам билан тугаган Пайғамбарлар занжири воситасида олам ҳақидаги таълимот орқали инсониятга етиб келган. Мана шу маънода исломий иқтисодиёт яна бир – «тавҳид иқтисодиёти» (тавҳид –
арабчадан ёлғиз илоҳга сиғиниш) деб аталган номга ҳам эга. Иқтисодиётнинг ижтимоий йўналганлиги ривожланишнинг асосий мақсадини – хўжалик фаолияти натижаларини тақсимлашда ижтимоий адолатни таъминлашни тақозо этади.
Ислом бозор иқтисодиёти ва бозор таъсирини рад этмайди. Ҳатто манфаат олишга бўлган рағбат мантиқ доирасида мақбулдир. Хусусий мулкчилик буткул рад этилмайди. Шу билан бирга исломий ва капиталистик иқтисодиёт ўртасидаги асосий фарқ шунда рўёбга чиқадики, дунёвий капитализмда фойда олишга бўлган рағбат ёки хусусий мулкчилик иқтисодий қарорларни қабул қилиш учун чекловсиз имкониятларни берди.
Фоизлар, қимор ўйинлари, чайқовона битимлар бойликларни озчиликнинг қўлида жамланишига олиб келувчи тенденцияга эга. Инсоннинг носоғлом туйғулари ноахлоқий ва зарарли воситалар кўмаги билан пул ишлаб топиш мақсадларида эксплуатация қилинади. Жиловлаб бўлмайдиган даражада фойда олиш монополияларни яратади, улар бозор таъсирини фалаж қилади ёки ҳеч бўлмаганда унинг табиий фаолиятига халақит беради.
Агар инсоният Аллоҳнинг буйруғи ва шариат талабларини, ҳар қандай ҳолатда ва нима бўлишидан қатъи назар, риоя этилиши лозим бўлган мутлақ адолат ва сўзсиз амрлар сифатида қабул қилиб буйсунмас экан, мана шундай муносабатлардан келиб чиқадиган зиён-заҳматлар ҳеч қачон тугамайди.
Рибо (судхўрлик), қимор ўйинлари, ҳаддан ташқари даражада бойлик жамғариш, ноқонуний товар ва хизматлар билан тижорат амалиётлари, қисқа сотувлар ва чайқовона амалиётларга тақиқлар – мана шулар Яратганнинг чекловларидан айрим мисоллардир. Биргаликда жамланган мана шу тақиқларнинг барчаси мувозанатни қўллаб-қувватлаш, имкониятлар тенглиги ва адолатли тақсимот билан ўзининг таъсир кучига эга бўлади.

Download 86,02 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish