Ислом ва иймон

РЎЗАНИНГ МАКРУҲЛАРИ

Рўзадор учун қуйидаги ишларни қилиш макруҳ:

1. Таҳорат олаётиб, оғиз ва бурунни чайганда, томоқ ва димоғнинг охиригача сув олиш. Пайғамбар алайҳиссалом: «Бурунга сувни чуқур олгин, аммо рўзада ундай қилма», деганлар («Сунан» соҳиблари ривоят қилишган).
2. Ўпмоқ. Бўса шаҳватни қўзғатиб, рўза пайтида қатъиян ман қилинган жимўга олиб келиши мумкин. Шундан келиб чиқиб, айрим уламолар: «Киши ўзини тутиб тура олишига ишонса, бўса олиши жоиз, ўзига ишонмаса, ҳаромдир», дейишган.
3. Аҳлига шаҳват назари билан боқиш.
4. Жинсий алоқани фикр қилиш.
5. Аҳлига шаҳват билан тегиниш.
6. Сақич ёки шунта ўхшаш нарсаларни чайнаш.
7. Қозонда турган таом мазасини татиб кўриш. (Аммо баъзилар наздида ошпазлар ўзларини эҳтиёт қилган ҳолда зарурат юзасидан таомнинг тузини татиб кўришлари жоиздир.)
8. Қон чиқариш ёки оқизиш. Бу ерда зулук ёки бошка нарса воситасида кўп миқдорда қон олдириш назарда тутилган. Чунки бу иш инсон танасини заифлаштириб, рўзасини очишга мажбур қилиши мумкин. Баъзи аҳли илмлар қон олдиришни рўзани бузувчи амаллардан санаганлар. Тиббий таҳлил учун қўл учидан кам миқдорда қон олдиришнинг эса зарари йўқ. Чунки унинг танага таъсири сезилмайди.
9. Висол, яъни икки-уч кун ифторсиз рўза тутиш. Пайғамбар алайҳиссалом висол қилишдан қайтарганлар. Айрим уламолар шу ҳадисдан келиб чиқиб, висолни ҳаром ҳам дейишган. Лекин макруҳ деган фикр кучлироқдир. Чунки бу ҳадисдан сўнг саҳобалардан айримпари Пайғамбар алайҳиссалом билан бирга висол қилишган. Шунда Пайғамбар алайҳиссалом уларга индамаганлар. Агар у ҳаром бўлганида, уларга сукут қилмасдилар.
Юқорида санаб ўтилган ишларни қилиш гарчи рўзани бузмаса-да, унинг савобини камайтириши мумкин.

РЎЗАНИ БУЗУВЧИ НАРСАЛАР

Рўзани қуйидаги нарсалар бузади:

1. Жинсий алоқа. Бу иш рўзани бузувчи амалларнинг энг улканидир. Рамазонда кундузи қовушиш ҳаромлигини билатуриб, рўзадор экани эсида бўлган ҳолда, ўз ихтиёри билан жинсий алоқа қилган кимса қаттиқ гуноҳкор бўлади. Агар у бу ишини ҳалол санаса, диндан чиқиб, кофир бўлади (Аллоҳ асрасин).
2. Манийни қасддан чиқариш. Аммо маний инсоннинг ихтиёрисиз, масалан, уйқуда чиқса, рўза бузилмайди.
3. Ичга озуқа киритиш. Бу иш икки хил услуб билан бўлади:
а) еб-ичиш. Ким қасддан, рўзалигини билиб туриб еб-ичса, қаттиқ гуноҳкор бўлади; б) еб-ичиш маъносидаги нарсалар. Масалан, қувват берувчи дори-дармонларни олиш.
4. Қасддан қусиш. Пайғамбар алайҳиссалом:
«Ким қасддан қайт қилса, қазосини тутиб берсин», деганлар. Аммо қайт қилиш беихтиёр амалга ошса, рўза бузилмайди.
5. Ҳайз қонининг келиши. Аёлларда ҳайз қонининг келиши рўзани бекор қилиб, қазони вожиб қилади.
6. Рўза тутиш ниятидан воз кечиш. Ким рўза ҳолида рўзасини очиб юборишни қалбдан қасд килса, рўзаси бекор бўлади.