Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti

NAZORAT SAVOLLARI:

1. 
   Sanoat korxonalarida avtomatlashtirilgan tizimlarni joriy etilishining maqsadga muvofiqligi nimadan iborat?
   
2. 
   Avtomatika yordamida boshqarish zarur bo‘lgan sharoitlarga nimalar kiradi?
   
3. 
   Inson va EHM ning funksional imkoniyatlarini taqqoslang.
   
4. 
   ENHAT tizimlarini ishlab chiqishda qanday avtomatlashtirish darajasi tanlanishi kerak?
   

Ma’ruza № 9

Energiyani hisobga olish – energiya tejamkorligi uchun vosita

Energiya resurslarining doimiy qimmatlashishi ishlab chiqarish korxonalaridan energiya resurslarining barcha turlarini yetkazish/foydalanishni qat’iy nazorat qilish, mahsulot tannarxida ularning ulushini cheklash va kamaytirishdan iborat energiya tejamkorligi bo‘yicha tadbirlar kompleksini ishlab chiqish va joriy etishni talab qiladi. Zamonaviy ENHAT energiya tejamkorligi bo‘yicha tadbirlar kompleksini iqtisodiy asoslangan ishlab chiqish, amalga oshirish, o‘zgarib turadigan iqtisodiy muhitlarda energiya resurslariga harajatlarni dinamik optimalashtirishni ta’minlash bilan o‘z vaqtida uni tuzatishga imkon beradigan o‘lchov vositasi hisoblanadi, shunday qilib, ENHAT ishlab chiqarish korxonalarida energiya tejamkorligi asosi hisoblanadi.

Bugun qilish kerak bo‘lgan bu yo‘nalishdagi birinchi va eng zarur qadam bu butun korxona tuzilmaviy ierarxiyasi bo‘yicha barcha energiya tashuvchilarni hisobga oladigan va nazorat qilishga imkon beradigan va bu nazoratni har bir ish joyiga yetkazishli energiya resurslarini avtomatlashtirilgan hisobga olishni joriy etish hisoblanadi. SHu tufayli energiya resurslariga ishlab chiqarish va ishlab chiqarish bo‘lmagan harajatlari minimumga olib kelinadi, bu energiya Yetkazib beruvchilari va iste’molchilari orasidaga bahsli masalalarni qat’iy, direktiv (ko‘rsatma beradigan) choralar bilan emas, balki ob’ektiv avtomatlashtirilgan hisobga olish asosida ob’ektiv echishga imkon beradi.