Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti olmaliq filiali

Rekuperativ (sirtiy) issiqlik almashinish qurilmalari

Sirtiy IAQ larida issiqlik eltgichlar devor bilan ajratilgan bо‘lib, ularda bir muxitdan ikkinchisiga issiqlik ushbu devor orqali uzatiladi. Konstruksiyasiga kо‘ra sirtiy IAQ lari qobiq –quvurli, zmeyevikli, plastinali, spiralsimon, qirrali, g‘ilofli, blok-grafitli va maxsus IAQ lariga bо‘linadi.

Qobiq-quvurli IAQlari xalq xо‘jaligining turli soxalarida eng keng tarqalgan va kо‘p ishlatiladigan turidir.

«Truba ichida truba» tipidagi issiqlik almashinish apparatlari.bunday isitkichlar bir necha elementlardan tuzilgan. Xar bir element katta diametrli tashqi truba va kontsentrik xolda joylashgan ichki trubadan iborat (14.5-rasm). Ichki trubadan isitilaetgan muhit harakat kilsa, trubalararo bo‘shliqdan esa sovitilaetgan agent harakat qiladi.

Ichki trubaning va trubalararo bo‘shliqning kundalang kesimlari kichik bulganligi sababli kichik sarflarda xam issiqlik tashuvchi agentlarni katta tezliklar bilan o‘tkazish mumkin. SHuning uchun bu isitkichlarda yuqori kursatkichli issiqlik o‘tkazish koeffitsientiga erishish mumkin va apparatning massa birligiga tugri keladigan issiqlik miqdori koxuj- trubali isitgichlarga nisbatan yuqori bo‘ladi.

14.5 rasm. «Truba ichida truba» tipidagi issiqlik almashinish apparati; I-II- issiqlik tashuvchi agentlar, 1-ichki truba, 2-tashqi truba, 3-kalach, 4-birlashtiruvchi patrubka

Bundan tashkari, issiqlik tashuvchi agentlarning tezligi katta bulgani uchun, trubalarning yuzasida xar xil iflosliklar xosil bulmaydi.

Bu tipdagi isitgichlar yuqori bosimda va issiqlik tashuvchi agentlarning sarflanish miqdori kam bulganda xam ishlaydi. Ularning afzalligi: issiqlik tashuvchi agentlar katta tezlikka ega bulganligi uchun issiqlik o‘tkazish koeffitsentining kiymati katta, apparatni tayerlash oson.

Kamchiliklari ulchamlari katta, issiqlik almashinishda katnashmaydigan tashqi trubalarga ko‘p metall sarflanganligi uchun apparatning kiymati katta, trubalar o‘rtasidagi bo‘shliqni tozalash qiyin.