Islom karimov nomidagi Toshkent Davlat texnika universiteti mashinasozlik fakulteti «yerusti transport tizimlari»

Машиналар конструкцияси технологиябоплиги


Машинадан фойдаланиш хусусиятлари (иш унуми, ишончлилик, ишлатиш учун талаб қилинадиган энергия ресурслари ва б.) дан ташқари машина конситрукцияси технолгиябоплиги (МКТ) масаласи ҳам муҳим аҳамият касб этади.


МКТ деганда унинг шундай конструкцияси тушуниладики, тайёрлаш жараё-нида энг кам сарф-харажатлар қилинган ҳолда машинанинг барча функционал сифатлари сақлаб қолинади. Конструкция технологиябоплиги машинани тайёрлаш учун зарур бўлган материаллар, деталлар ва ЙБ шакли, ўлчамлари ва сифатига қўйиладиган талаблар мажмуаси бўлиб, бу талаблар лойиҳаланган машинани ишлаб чиқариш мўлжалланаётган корхонанинг техник имкониятлари билан қатъий мос келиши керак. Айтиб ўтилган талабларни конструктор қўяди. Конструктор ўзи томонидан чизма шаклида ёки тушунтиришлар кўринишида берилаётган ҳар бир кўрсатма металлда тайёрланишини ҳис қилиб туриши керак. Шу сабабли конструктор технолог билан доимий равишда мулоқотда бўлиб туриши, лойиҳаланаётган машина ҳамда уни тайёрлаш имкониятлари тўғрисида унинг фикрини билиб туриши керак.


Машинани техник-иқтисодий баҳолаш ҳамда тайёрлаш технологик жараёнла-рининг мумкин бўлган вариантлари тўғрисидаги фикр аламашинуви ҳам катта аҳамиятга эга. Аммо технолог томонидан таклиф қилинаётган ишлаб чиқариш технологик жараёни машинанинг сифат кўрсаткичларига салбий таъсир кўрсатадиган бўлса конструктор бу таклифни қабул қилмаслиги керак.


Мухандис-хўжалик раҳбари


Умумий ҳолда замонавий машинасозлик корхонасида бошқарувнинг учта бўғини шаклланган: олий, ўрта ва қуйи.

1. 
   1-jadval ro’yxat asosida tuldiriladi
   

1-jadval

Traktorlar (markalari)	Tuproqqa ishlov beruvchi mashinalar	Ekish mashinalari	G‘alla yig‘ishtirish mashinalari