Искусство — %мирим

ОЙНАҒАН РОЛЛЕРИМНИ; МОНОЛОГЛАРЫНАН ҮЗИНДИЛЕР

Мен көп ғана ана роллерин ойнадым. Солардан бири қарақалпақ халық дәстаны тийкарында сахналастырылған «Қырық қыз» пьесасындағы Ақсулыўдың роли еди. Ақсулыўдың монологи былай басланады:

Ҳаялдың пири – Ақшолпандай анамыз,

Жети журтқа патша болған, сораған.
Елине душпан келгенде, қара шашын аш белине ораған.
Ол сораған жерлерде жесир қатын мың қой айдап,
Ийт басына иркит төгилген деседи.
Үш нәсият қалдырып кеткен ол бизге:
1. Ўәсият: Нашарман деп налыма,
Ҳаял өзин кем тутпасын еркектен.

2. Ўәсият: Қыздың жолы қыйын жол

Қыз намысы қымыз емес ишпеге.
Әдеп-икрам, ақыл зийнет булағы,
Таза тутсаң батыл болмас сағасы.

3. Ўәсият: Айтқан екен ол бизге.

Енеңнен зыят елди сыйла,
Себеби, елсиз адам көлсиз қутан деп еди,
Алтыннан қымбат усы үш бир ўәсият.
Бел байлапсаң буны бәржай етиўге,
Ақ сүтиме ыразыман қызым.

Тәккаббырсыған төбениң басынан булт арылмас,

Жалғыз аттың дүбиринен қара жер қақ жарылмас,
Тар қолтықтан оқ тийсе, сүйеў болар қарындас,
Қарындасың болмаса, қайда қалмақ жалғыз бас,
Жортқанда жолларың болсын, қызларым.
Әбжыланның басын женишкей,
Әдилликтиң дойнағы…

Белгили жазыўшы Шыңғыс Айтматовтың «Ана – жер- ана» спектаклинде Толғанайдың ролинде ойнаған едим. Толғанайдың монологы былай басланады:

Ҳасла жыламаңлар, көзине жас та алмаңлар,

Мине, мен де жыламай турман ғой.
Мен баламның ең соңғы өтинишин орынлап турман,
Ол маған жылама, анам деп еди.
Мине, усылай етип, ортаншы улымнан да айрылдым.
Қолымда тек ғана бас кийими қалды.

(пауза)
Мен урыста қаза тапқан ер жүрекли батыр жаўынгерлердиң,

Өз балам Майсалбектиң ерлик даңқын мақтаныш етемен,
Олардың руўхының алдында бас ийемен…
Бирақ ҳешқандай атақ, ҳешқандай дәреже,
Тири баламның тырнағына да турмайды.
Инанбасаңлар, сораңлар, дүньядағы барлық аналардан,
Бир де бир ана бундай даңқ дәрежени әрман етпейди.
Ана өз баласын өмир сүриўи ушын,
Жер үстиндеги тиршилик ушын
Бахыт ушын ғана туўадыӘ