Ishning umumiy tavsifi



Download 484,73 Kb.
Pdf ko'rish
bet6/27
Sana08.01.2021
Hajmi484,73 Kb.
#55073
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27
Bog'liq
ishning umumiy tavsifi

 

1.1. Toponim va indikatorlar. 

Karmana  atrofi    toponimiyasini  tahlil  qilishda  toponimik  terminlar  va 

indikatorlarga to’xtalib o’tish joiz deb hisoblaymiz. 

Indikatorlar aniqlovchi so’z bilan ob’ektning nomi bo’lib keladi: Oqtepa, 

Qoratepa  va  hokazo.  Bu  tipning  eng  faol  qo’llanishi  tabiiy  holdir.  Chunki 

toponimning  vazifasi  bir  ob’ektni  xuddi  shunday  ob’ektdan  farqlashdan  iborat 

ekan.  Ob’ektlarni  bir-biridan  ajratuvchi  differensial  belgi  indikator  oldidagi 

aniqlovchida  namoyon  bo’ladi.  Toponimning  ob’ekt  haqidagi  informatsiyasi 

ham ko’pincha ana shu so’zda mujassamdir. Kishilar ob’ektni turli xil belgilari 

asosida farqlaydi. Ta’kidlaganimizdek, bu belgilarni tanlash turli xil faktorlarga 

bog’liq. Shu boisdan ham indikatorlar turli xil so’zlar bilan qo’llanishi mumkin. 

Bu so’zlar ob’ektning hajmini /Katta ko’l /, shaklini , sonini, uzoq-yaqinligini, 

joylashish  o’rnini    bu  yerda  bo’lgan  bir  xarakterlovchi  voqeani    va  ko’plab 

boshqa  belgilarni  anglatishi  mumkin.  Bunday  so’zlar  ko’pincha  ob’ektning 

belgi,  xususiyatini  ifodalaydi.  Shunisi  xarakterliki,  bunday  so’zlar  indikatorlar 

bilan  shu  daraja  yaqinlashganki,  ko’pchilik  hollarda  ular  indikatorlarsiz  ham 

ob’ektlar ifoda eta oladi. Masalan,  chuqur, sayoz kabi so’zlar suv ob’ektlariga 

nisbatan,  yuqori,  oyoq  so’zlari  suvning  /kanal,  arna  kabi/  boshi  va  oxirida 

joylashgan  aholi  punktlariga,  uzoq,  yaqin  so’zlari  joy  nomlariga,  achchiq, 



 

 

chuchuk so’zlari ko’llarga nisbatan qo’llaniladi. Ba’zan ular yolg’iz holda ham 

toponim sifatida qo’llana oladi. Shu boisdan ham bu tipdagi so’zlarni funksional 

indikatorlar deb atash to’g’riroq bo’lar edi. Har holda bunday funksiyani tildagi 

mos  so’zlar  ham  bajara  olmaydi.  Umuman,  ob’ektning  belgisi  ham    cheksiz 

bo’lmagani kabi ularni ifodalovchi so’zlar ham chegaralangandir. 

Shunday  ekan,  toponimlarning  tarkibida  qatnashib,  ob’ektning  belgi-

xususiyatini  bildiruvchi  va  o’rni  bilan  indikatorlar  funksiyasini  bajaruvchi 

so’zlarni funksional indikatorlar deyish lozim. 

Ular    joy,  makon,  o’rin  ma’nosini  ifodalovchi  terminlardir.  Bu  tipdagi 

indikatorlar o’rin ma’nosini ikki usulda ifodalaydi.  

a)  ob’ektning  turini ko’rsatish orqali: qo’rg’on  , qal’a, rabot  ,ovul, avliyo, 


Download 484,73 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish