Ishlarini bajarilish tartibi

Karbon kislotalarni aniqlash 
1.Kislotalikni aniqlash. 

---

15 
Karbon kislotalarning spirt suvli eritmalari lakmusda kongo yoki universial indikatorlarga 
kislotali ta’sir ko’rsatadi. Aniqlanayotgan moddaning spirt suvli eritmasida universial indikator 
qog’oziga tomizamiz. Agar tekshirilayotgan modda tarkibida kislota bo’lsa indikator rangi 
kislotalikka boqliq holda rangi o’zgaradi. Shuni e’tiborga olish kerakki sulfat 
kislotalar,nitrofenollar vodorod atomiga ega bo’lgan ayrim moddalar korbaksil COOH gruppasi 
bo’lmasi ham rangi o’zgarishi mumkin. 
2.Karbon kislotalarning NaHCO
3
 ga ta’siri.
3 ta probirkaga 5 % li soda eritmasidan 3-5 ml dan quyamiz va 2 tomchidan 1-siga sirka kislotadan, 
2-siga chumoli kislotadan,3-siga 2-3 dona oksalat kislota kristalidan solamiz karbonat angidridni 
chiqishini kuzatamiz. Tekshirilayotgan moddaga natriy dikarbonat qo’shilganda karbonat angidrid 
ajralib chiqishi eritma tarkibida korboksil gruppa borligini ko’rsatadi. 
3.Karbon kislotalarning erimaydigan tuzlarini hosil qilish. 
Karbon kislotalarning mavjudligini aniqlash uchun suvda ham eriydigan kumushli,qo’rqoshinli 
ayrim hollarda bariyli tuzlarni hosil qilishda foydalanish mumkin.Bu tuzlar karbon kislotalarni 
natriyli tuzlar eritmasiga kumush,qo’rqoshin yoki bariy xlorid tuzlari eritmasi qo’shilganda 
cho’kmaga tushadi.Agar yuqorida ko’rsatilgan jarayon spirtli muhitda o’tkazilganda unda 
namunani suv bilan suyultirib organik tuzlar bilan cho’kadigan mineral tuzlarni eritish mumkin. 
Tekshirilayotgan moddaning 1 ml ga pH=7-8 bo’lgunga qadar natriy ishqor eritmasi qo’shiladi. 
Hosil bo’lgan natriyli tuz eritmasiga kons. kumush nitrat ,bariy xlorid eritmasi kiritilib cho’kma 
hosil qilinadi. Cho’kma hosil bo’lishi karbon kislota mavjudligini ko’rsatadi.