“ishlab chiqarishda buxgalteriya hisobi” kafedrasi

YAMM - amortizatsi yillik summasi q SMM.
SHunday kilib, SMM amortizatsiya ajratmasi summasiga kamaytirilgan YAMM sifatida chikadi.
SMM Qiymatiga davlat tomonidan urnatilgan egri soliklar summasi kiradi. Egri soliklar korxona tomonida urnatilgan baxoga kushimcha xisoblanadi. Bunday soliklar ogirligi iste’molchi zimmasiga tushadi va uning xisobiga uzlarinig daromadinig bir kismini yukotadi. SHuning uchun xozirgi davrda xisob tizimida SMM dan egri soliklar chikarib tashlansa milliy daromad (MD) kursatkichi xosil buladi deb kursatiladi.
SMM - biznesga egri solik q milliy laromad.
Amaliyotda ishlab chikarilgan va foydalanilgan MD farklanadi. Ishlab chikarilgan MD - bu yangidan yaratilgan tovar va xizmatlar Qiymatining butun xajmi. Foydalanilgan MD - bu ishlab chiqarish MD dan yukotishlar (tabiy ofatlar, saklashdagi yukotishlar va x.k.) va Tashqi savdo koldigi chikarib tashlangan mikdoriga teng.
Bizning amaliyotda MD iste’mol va jamgarish fondiga ajratiladi. Iste’mol fondi - bu milliy daromadning jamiat a’zolarining moddiy va madaniy extiyojlarini hamda butun jamiat extiyojlarini (ta’lim, mudofaa va x.k.) kondirishni ta’minlashga ketadigan kismi. Jamgarish fondi - bu milliy daromadning ishlab chikarshni rivojlantirishni taminlaydigan kismi.
Milliy daromadni, daromadlar barcha turlarini (amortizatsiya ajratmasi va biznesga egri soliklardan tashkari) kushib chikish yuli bilan xam aniqlash mumkin.
Milliy daromadning bir kismi, jumladan ijtimoiy straxovaniega ajratmalar, korxona foydasiga soliklar va korxonaning taksimlanmaydigan foydasi amalda uy xujaliklari kuliga kelib tushmaydi. Aksincha, uy xujaliklari oladigan daromadning bir kismi, masalan, ijtimoiy tulovlar - ular kilgan mexnatining natijasi xisoblanmaydi.
SHaxsiy daromad kursatkichini topish uchun milliy daromaddan uy xujaliklari kuliga kelib tushmaydigan daromadlarning yukoridagi uchta turini (ishlab topilgan) chikarib tashlashimiz hamda joriy mexnat faoliyatining natijasi xisoblanmagan daromadlarini unga kushishimiz zarur.