“ishlab chiqarishda buxgalteriya hisobi” kafedrasi

Mavzu bo’yicha asosiy tushunchalar.

1. 
   O’zbekiston modeli Prezident I.A.Karimov olga surgan besh tamoyilga asoslanadi:
   

• 
  Iqtisodiyotning siyosatdan ustuvorligi.
  
• 
  Davlat - bosh isloxotchi.
  
• 
  Qonunlar ustuvorligi.
  
• 
  Faol va kuchli ijtimoiy ximoya yuritish.
  
• 
  Bozor Iqtisodiyotiga boskichma-boskich utib borish.
  

2. 
   Bozor munosabatlarining shakllanishi - ibtidoiy jamoa tuzumining emirilishi davridayok boshlangan, ammo tovar-pul munosabatlarining rivoji kapitalizm boskichiga tugri keladi. (Makkonnell K.R., S.P.Bryu “Ekonomiks” M.1992 y. 12 bet.).
   
3. 
   Bozor Iqtisodiyoti - tovar-pul munosabatlariga asoslangan va ularga xos iqtisodiy asosda boshkariladigan Iqtisodiyot. Uzok tarixga ega bulgan soxibkorlarni erkinligi va rakobatni takozo etadi. Qiymat qonuni, talab va taklif qonuni bozor Iqtisodiyotiga xos ob’ektiv qonunlardir. Bozor esa, sotuvchi bilan xaridor O’rtasida tovarni pulga ayriboshlash munosabatidir.
   
4. 
   Ma’muriy-buyrukbozlikka asoslangan (rejalashtirilgan) bozor - Sobik SSSR va “sotsialistik” deb atalgan davlatlarda amalga oshirilgan bozor turi, unda davlat mulki ustun va xususiy mulk deyarli yuk, imperativ kat’iy reja xukmron, xayot bozorning bu turini inkor etmokda.
   
5. 
   O’zbekiston Respublikasining bozor Iqtisodiyotiga utish kontseptsiyasi Iqtisodiyotni O’zbekistonning uziga xos sharoitlarini xisobga olgan xolda, izchillik bilan bozor Iqtisodiyotini shakllantirib borishni, unga asta-sekin, boskichma-boskich aholini ijtimoiy himoya kilib borib, makroiqtisodiy barkarorlikni ta’minlash orkali utishni bildiradi.
   
6. 
   Bozor Iqtisodiyotini shakllantirishda O’zbekistonning iqtisodiy dasturining asosiy yunalishlari kuyidagilar:
   

• 
  Iqtisodiyotni materiallashtirish. Tadbirkorlikga keng yul ochib, bozorning uz-uzini boshkarish mexanizmini shakllantirish.
  
•