Ishlab chiqarishda boshqaruv

2.2.9– jadval. 

“Farg`onaazot” OAJ da aylanma mablag`lar samaradorligi 

ko`rsatkichlarining tahlili 

t/r 

Ko`rsatkichlar 

2012  

yil   

2013 

yil   

O`zgarishlar 

Mutloq  

(+ : -) 

% his. 

---

1 

Mahsulotlarni sotishdan sof 

tushum, ming so`m. 

193 720 

481 

287 308 

764 

+93 588 

283 

148,3 

2 

Aylanma mablag`lar, ming 

so`m. 

310 003 

804 

371 942 

422 

+61 938 

618 

120 

3 

Aylanma mablag`larning 

aylanuvchanligi, kun 

576,1 

466 

-110,1 

80,9 

 

1 

2 

3 

4 

5 

4 

Aylanma mablag`larning 

aylanish davri, marta  

0.62 

0,77 

+0,15 

124,2 

 

Raqamlardan  ko`rinib  turibdiki,  aylanma  mablag`larning  aylanuvchanligi 

korxonada 2012- yili 576,1 kunni tashkil etib, uning aylanish koeffitsiyenti bir yilda 

0,62  martani  tashkil  etgan.  Bu  ko`rsatkich  2013-yilda  466  kunni  va  0,77  martani 

tashkil etgan. Bu aylanuvchanlik o`tgan yilga nisbatan 110 kunga kamayib, aylanish 

koeffitsiyenti esa 0,15 martaga oshganligini ko`rsatadi. 

Demak,  korxonada  aylanma  mablag`larning  aylanuvchanligi  va  aylanish 

koeffitsiyenti  bir  muncha  oshgan.  Yuqorida  amalga  oshrilgan  tahlillar  natijasida 

xulosa  chiqarish  mumkinki,  yanada  korxonada  aylanma  mablag`lar  samaradorligini 

oshirishning keng imkoniyatlari va rezervlari mavjud. 

Korxonalarning  xom  ashyo  va  materiallar  bilan  ta`minlanganligi  va  ulardan 

foydalanish  darajasi  ishlab  chiqarishning  iqtisodiy  samaradorligini  oshirishning  eng 

muhim yo`nalishlaridan biri bo`lib hisoblanadi. 

Korxonalarda  materiallardan  foydalanishni  tahlil  etish  va  bu  asosda  ularni 

iqtisod qilishning ichki ishlab chiqarish imkoniyatlarini aniqlash muhim ahamiyatga 

ega.  Materiallardan  foydalanish  darajasini  tahlil  qilish  uchun  kerak  bo`ladigan 

ma`lumotlarga  xom  ashyo  va  materiallar  sarfining  tasdiqlangan  me`yorlari,  xom 

ashyodan  mahsulot  chiqish  me`yorlari,  ―Korxona  xarajatlari  to`g`risida‖  gi  5C 

shakldagi hisobot, ―Sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish to`g`risida‖ gi 1S  shakldagi 

hisobot va boshqalar kiradi. 

Tahlil uchun quyidagi jadvaldan foydalanamiz: