Ishlab chiqarishda boshqaruv fakulteti

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. 
   Abdullayev Y.A. Teoriya statistiki: Uchebnik. / Ye.A. Abdullaev, U.U. Azizov,Z.X. Toshmatov, M.M. Ikramov; - T. “Iqtisod-Moliya”, 2021. - 456 s.
   
2. 
   Shodiev X. va Xabibullaev I. Statistika.Darslik. – T.:“Iqtisod-moliya”, 2019.-454 b.
   
3. 
   Soatov N.M., Ayubjonov A.H. Statistika nazariyasi: Darslik. – T.: “Iqtisodiyot”, 2020.- 374 b
   
4. 
   Soatov N.M., Nabiev X., Ayubjonov A.H. Amaliy statistika: Darslik. – T.: “Iqtisodiyot”, 2020.- 298 b.
   
5. 
   Godin, A. M. Statistika : uchebnik dlya bakalavrov / A. M. Godin. - 12-e izd., ster. — Moskva : Izdatelьsko-torgovaya korporatsiya «Dashkov i K°», 2020. - 410 s.
   
6. 
   Shumak, O. A. Statistika: Uchebnoe posobie / O.A. Shumak, A.V. Gerasьkin. - M.: ITS RIOR: NITS Infra-M, 2019. - 311 s
   

5-ma’ruza. Statistik ko’rsatkichlar.

O’rtacha miqdorlar.

Reja:

1. 
   O’rtacha miqdor, uning mohiyati.
   
2. 
   O’rtacha miqdor turlari.
   
3. 
   O’rtachani turini tanlash.
   
4. 
   O’rtachaning matematik xususiyatlari.
   
5. 
   Moda va mediana.
   

Tayanch iboralar: O’rtacha miqdor, o’rtacha oddiy arifmetik miqdor, o’rtacha tortilgan arifmetik miqdor, o’rtacha oddiy garmonik miqdor, o’rtacha tortilgan garmonik miqdor, o’rtacha xronologik miqdor, o’rtacha kvadratik miqdor, o’rtacha geometrik miqdor, moda, mediana, modal oraliq, vazn, chastota.

Statistik kuzatish, svodkalash va guruhlash amalga oshirilgandan so’ng o’rganilayotgan hodisa va jarayonlarning hajmini, miqdorini, darajasini ta’riflovchi qator ko’rsatkichlarga ega bo’lamiz. Bunday ko’rsatkichlar boshlang’ich hisob ma’lumotlari asosida umumlashtirilgan va qayta ishlangan miqdorlar bo’lib, mutlaq, nisbiy va o’rtacha ko’rinishda bo’lishi mumkin.

Statistik kuzatish natijasida dastlab mutlaq sonlar olinadi, so’ngra shu sonlar asosida nisbiy va o’rtacha miqdorlar hisoblab chiqiladi.
Mutlaq miqdorlar kuzatilayotgan miqdor birliklarini qo’shish yoki ayirish yo’li bilan aniqlanadi. Hisoblash asosan sinash va o’lchash usulida amalga oshiriladi.
Ifodalanishiga qarab mutlaq miqdorlar yakka va umumiy miqdorlarga bo’linadi. Yakka mutlaq miqdorlar statistik kuzatish jarayonida olinib, boshlang’ich hisob va kuzatish hujjatlarida qayd qilinadi. Bunday miqdorlar kuzatilayotgan to’plamning alohida birliklarini tavsiflaydi va statistik tekshirish uchun asosiy manba bo’lib hisoblanadi.