«ishlab chiqarishda boshqaruv» fakulteti «iqtisodiyot» kafedrasi malakaviy amaliyot

Xodimlarni ijtimoiy ximoya va moddiy rag’batlantrish
Vazirlar Mahkamasining “Umumiy o`rta ta`lim muassasalarining o`rnak ko`rsatgan xodimlarini moddiy rag`batlantirish tartibini takomillashtirish to`g`risida”gi 823-son qarori qabul qilindi.
Qaror bilan birga umumiy o`rta ta`lim muassasalarining o`rnak ko`rsatgan xodimlarini rag`batlantirishning direktor jamg`armasini tashkil etish va uning mablag`laridan foydalanish tartibi to`g`risidagi nizom tasdiqlandi. Nizomga ko`ra, jamg`arma umumiy o`rta ta`limning davlat ta`lim standartlariga muvofiq o`quvchilarga ta`lim beradigan barcha tur va nomdagi umumiy o`rta ta`lim maktablari hamda maktab-internatlarida tashkil etiladi.
Jamg`arma umumta`lim muassasasida o`quv-tarbiya jarayonining samaradorligi va sifatini oshirishni rag`batlantirish, pedagog, psixolog
va kutubxona xodimlariga oylik ustama belgilash, umumta`lim muassasalari xodimlarini mukofotlash va ularga moddiy yordam berish, pedagog xodimlarning kasb mahorati va malakasini oshirishini rag`batlantirishni kuchaytirish maqsadida tashkil etiladi.
Jamg`armaning vazifalari quyidagilardan iborat:

• 
  umumta`lim muassasalarining o`rnak ko`rsatgan pedagog, psixolog
  va kutubxona xodimlarining (ular umumiy sonining ko`pi bilan 50 foizi) bazaviy tarif stavkasiga har oylik ustama belgilash yo`li bilan ularni moddiy rag`batlantirish;
  
• 
  umumta`lim muassasalari xodimlarini mukofotlash va ularga moddiy yordam berish;
  
• 
  tejalgan mablag`lar mavjud bo`lgan taqdirda, ushbu mablag`lar hisobidan xodimlarning vaqtincha mehnatga layoqatsizligi bo`yicha to`lanmagan nafaqalarni moliyalashtirish.
  

Qaror bilan birga umumiy o`rta ta`lim muassasalarining o`rnak ko`rsatgan xodimlarini rag`batlantirishning direktor jamg`armasini tashkil etish va uning mablag`laridan foydalanish tartibi to`g`risidagi nizom tasdiqlandi. Nizomga ko`ra, jamg`arma umumiy o`rta ta`limning davlat ta`lim standartlariga muvofiq o`quvchilarga ta`lim beradigan barcha tur va nomdagi umumiy o`rta ta`lim maktablari hamda maktab-internatlarida tashkil etiladi.
Shu bilan birga, xalq ta`limi tizimida birinchi marta mazkur xujjat bilan o`qituvchilar uchun har oylik 100 foizlik ustamalar joriy etilmoqda. Ushbu ustama haq olish huquqini ko`lga kiritgan pedagog xodimlar (ustama olish davrida) shartli ravishda “A`lo darajali” pedagoglar deb yuritiladi.
Umumta`lim muassasasi rahbariga Jamg`arma mablag`lari hisobidan moddiy rag`batlantirish yuqori turuvchi tashkilot tavsiya asosida berilishi mumkin.

Xulosa
Maktab - bu boshlanishi. U asta-sekin shaxsni shaxsga aylantiradi, bu erda biz o'z "men"imizni quramiz. Maktab bizning bilim va ko'nikmalarimizning asosiy manbai, aksariyat hollarda biz bugun nima qilishimiz va nima qilishimiz mumkinligini shu erda o'rgandik. Unda biz halol, sezgir, maqsadli bo'lishni o'rganamiz, jamoada yashashni va barcha muvaffaqiyatsizliklarimizdan omon qolishni o'rganamiz, chunki maktab yillarida birinchi marta ko'p narsa sodir bo'ladi. Maktabda biz nafaqat bilim olamiz, balki do'stlar bilan muloqot qilamiz, yangi tanishlar orttiramiz, ularning ba'zilari hayot uchun eng yaxshi do'stlarimizga aylanadi.
O'qituvchilar haqida alohida so'z aytmoqchiman. Ularning bizga bo'lgan e'tibori, sabri tahsinga loyiq, buning uchun ustozlarimizga o'z minnatdorchiligimni bildiraman. Maktab o'qituvchilari bizni dangasalikni, tartibsizlikni engishga, bu erda to'xtab qolmaslikka va yangi g'alabalar uchun oldinga borishga o'rgatadi! Ular bizga dono maslahat berishlari ham mumkin.