O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O`RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
FARG`ONA POLITEXNIKA INSTITUTI
“ISHLAB CHIQARISHDA BOSHQARUV”
fakulteti
“IQTISODIYOT” kafedrasi
“ Global Iqtisodiy Rivojlanish” fanidan
KURS ISHI
Mavzu: ‘’Global ekologik inqiroz taxdidi.’’
Bajardi: С2OT14-18I guruh talabasi
Ro’ziboyev Sh.
Rahbar: Kat.o’qit. M. Ahunova.
Farg’ona 2021
Global ekologik inqiroz taxdidi.
REJA:
KIRISH 3
Global ekologik inqirozni yuzaga kelishi sabablari va ijtimoiy, iqtisodiy oqibatlari 5
Ekologik inqirozli xavfli hududlar va ularni ko’lami 15
Orol dengizi – ekologik inqiroz sifatida 20
Tabaitni muhofaza qilish strategiyasida ekologik inqirozni oldini olish bo’yicha amalga oshiriladigan chora-tadbirlar 25
XULOSA 29
FOYDALANILADIGAN ADABIYОTLAR RO’YHATI 31
KIRISH.
Bugungi kunda jahonda e’tibor talab etilayotgan muammolardan biri bu-Ekologik tahdidlar o’zining globalligi bilan alohida ajralib turibdi. Tabiiy voqeliklarni anglagan xolda, ularning kelib chiqish sabablarini aniqlab, salbiy holatlarni tuzatishga ijobiy tarzda yondashib, tabiat qonunlarini hisobga olib, ekologik muammolarni fan-texnika yutuqlari asosida xal qilish muhim omillardan hisoblanadi. Hech kimga sir emaski jahonda asosiy tahdid solayotgan xavflardan biri sifatida ekologik muammolarni bartaraf etish masalalaridir.
Hozirgi vaqtda tirik organizmlar - o’simlik, hayvonat dunyosi va odamning atrof muhit bilan munosabatlari fan va texnika taraqqiyotining jadallashuvi, tufayli borgan sari keng miqyosda sodir bo’lib, avvalgi tabiiy barqaror muvozanat ayrim joylarda buzilish arafasida, ba’zi o’lkalarda esa u butunlay buzilib, xavfli, hatto halokatli ekologik vaziyat tarkib topmoqda. Binobarin, inson tabiatga, o’z navbatida tabiat insonga aks ta’sir qilmoqdaki, buning oqibatida murakkab, ko’p qirrali va turli xususiyatli muammolar yuzaga kelib, o’zaro ta’sir kuchaygan sari ular tezlik bilan shakllanib bormoqda.
Hozirgi zamon ekologik inqirozining asosiy xususiyatlaridan biri uning globalligi, ya’ni keng miqyosda uchraganligi. Chunki inqroz sayyoramizning barcha qismiga tarqalgan yoki tarqalish havfi ostida. SHu sababli bu inqrozdan qutilish uchun eski an’anali usullardan foydalanish mumkin emas. Inqrozdan qutilishning asosiy yo’llari: ishlab chiqarish usullarini, hamda tabiiy resurslardan foydalanish me’yorlari va hajmini o’zgartirish lozim. Keyingi vaqtlarda tabiiy resurslardan foydalanish keng miqyosda olib borilmoqda.
Umuman olganda ekologik inqirozning kelib chiqishiga asosiy sabab iqtisodiy o’sish va jamiyatning iste’molchililik salohiyatini oshganlidir.
Tabiatdan nooqilona foydalanish ekologik inqirozlar va ekologik fojialarning bosh sababchisi hisoblanadi. Ekologik inqiroz – bu, tabiiy majmualar holatidagi mutanosiblikning qayta o’zgarishidir. U nafaqat insonning tabiatga ta’siri kuchayganligi bilan, balki inson tomonidan kuchli o’zgartirilgan tabiatning jamiyat taraqqiyotiga ta’siri bilan ham xarakterlanadi. Ekologik inqirozning vujudga kelishini ko’pincha «bumerang samarasi» deb bejiz aytilmaydi. Qator ekologik inqirozlar ma’lum; xususan, hozirgi inqiroz global ifloslanish bilan bog’liq tarzda, ITIning yuqori bosqichi bilan hamohangdir. Ekologik inqiroz mobaynida inson faol harakatdagi tomonda bo’ladi. Sivilizatsiya tarixi guvohligi shundan dalolat beradiki, ekologik inqiroz jamiyat va tabiat o’rtasidagi o’zaro munosabatlarda inqilobiy o’zgarish yasaydi. Xususan, ushbu BMI doirasida tabiatga insoniyatning antrapogen ta’siri orqali hududlarda yuza kelayotgan ekologik inqiroz va uning xavfini baxolash, oldini olish masalalari ushbu mavzuning dolzarbligini ifodalaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |