Ishlab chiqarish xarajatlari

Ishlab chiqarish xarajatlari

• Mikroiqtisodiyot
• F.B.Ahrorov

• © South-Western College Publishing 1998

Reja

• 1. Firmalarning qisqa va uzoq muddatli oraliqdagi faoliyati
• 2. Firmalarda xarajatlar tushunchasi va ularning turkumlanishi
• 3. O`zgarmas, o`zgaruvchan, o`rtacha va chekli xarajatlar
• 4. Ishlab chiqarish, davr, moliyaviy xarajatlar va favqulodda zararlar

Ushbu mavzuni urgangandan keyin siz quyidagilarni bilishingiz kerak:

• 1. Bevosita va bilvosita xarajatlarni farqlashingiz.
• 2. Buxgalteriya va iqtisodiy foydani farqlashingiz.
• 3. Nolga teng iqtisodiy foyda nima uchun yomon natija emasligini tushuntirishingiz.
• 4. Turli xarajat tushunchalari va egri chiziqlarini bilishingiz.
• 6. Ishlab chiqarishni xarajatlar bilan bog’lay olishingiz.
• 7. Xarajatlarga ta’sir qiluvchi omillarni belgilab olishingiz.

Xarajatlar

• Bevosita xarajatlar - bu haqiqiy to'lov amalga oshirilganda yuzaga keladigan xarajatlar.
• Bilvosita xarajatlar ishlab chiqarishda ishlatilgan va haqiqiy to'lov amalga oshirilmagan resurslar qiymatini ifodalaydi. Bu firma o'z resurslaridan foydalanishi yoki firma egalari bunga hissa qo'shishi natijasida yuzaga keladi.

Buxgalteriya va iqtisodiy foyda

• Total revenue-yalpi tushum
• Explicit costs-Bevosita (tug’ri)xarajatlar
• Implicit costs-Bilvosita (yashirin) xarajatlar
• Accounting profit-Buxgalteriya foydasi
• Economic profit-Iqtisodiy foyda

Ishlab chiqarish davrlari, omillari va xarajatlari

Yalpi, o’rtacha va marjinal xarajatlar

• TFC-Yalpi xarajatlar

Yalpi, o’rtacha va marjinal xarajatlar

• AFC-O’rtacha xarajatlar

• Yalpi, o’rtacha va marjinal xarajatlar

• TVC-Jami o’zgaruvchi xarajatlar

Yalpi, o’rtacha va marjinal xarajatlar

• AVC-O’rtacha o’zgaruvchi xarajatlar

Yalpi, o’rtacha va marjinal xarajatlar

• TC-Yalpi xarajatlar

Yalpi, o’rtacha va marjinal xarajatlar

• ATC-O’rtacha yalpi xarajatlar

Yalpi, o’rtacha va marjinal xarajatlar

• MC-Marjinal xarajatlar

Marjinal daromadlarni kamayib borish qonuni

Marjinal mahsulot va Marjinal xarajat

Marjinal mahsulot va Marjinal xarajat

O’rtacha va marjinal xarajat egri chiziqlari

O’rtacha va marjinal xarajat egri chiziqlari

O’rtacha va marjinal xarajat egri chiziqlari

Ishlab chiqarishni xarajatlarga bog’lash

• Tahlil

• Qisqa muddatda
• ishlab chiqarish : kamida bitta
• omil o’zgarmas

• MC AVC dan kichik
• bulsa, AVC

• MPP
• O’zgaruvchi
• omil

• MC

• MC

• MC
• ATC dan kichik
• bulsa, ATC

• MC AVC dan rkatta
• bulsa, AVC

• MC ATC dan katta
• bulsa, ATC

• MPP
• O’zgaruvchi
• omil

O’zoq muddatda o’rtacha xarajatlar egri chizig’I (LRATC)

O’zoq muddatda o’rtacha xarajatlar egri chizig’I (LRATC)

Olti sanoat tarmog’ida minimum samarali hajm

Chapter Summary

• Explicit and Implicit Cost
• Economic and Accounting Profit
• Sunk Cost
• Production and Costs in the Short Run
• Production and Costs in the Long Run
• Shifts in Cost Curves

Key Terms and Concepts

• Explicit Cost
• Implicit Cost
• Accounting Profit
• Economic Profit
• Normal Profit
• Sunk Cost
• Fixed Inputs
• Variable Inputs
• Fixed Costs
• Variable Costs
• Total Cost
• Short Run
• Long Run

• Average Fixed Cost
• Average Variable Cost
• Average Total Cost (Unit Cost)
• Marginal Cost
• Law of Diminishing Marginal Returns
• Marginal Physical Product
• Average-Marginal Rule
• Long-Run ATC Curve
• Economies of Scale
• Constant Returns to Scale
• Diseconomies of Scale
• Minimum Efficient Scale