Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig'I

S₂

D₁



22-rasm.Talab va taklifning bir vaqtda bir xil miqdorda kamayishi muvozanat narxning o'zgarmay muvozanat miqdorning kamayishiga olib keladi.

Grafikka e'tibor bersak,talab ham taklif ham bir xil miqdorda 4000 kg ga kamayotganini ko'ramiz.Muvozanat miqdor esa 12 000 kg dan 8 000 kg ga kamayganini kuzatamiz.

Demak,talab va taklif bir xil miqdorda kamayganda muvozanat narx o'zgarmaydi,muvozanat miqdor esa kamayadi.
Muvozanat narxning o'zgarishi.Bunda ikki holat bo'lishi mumkin:

1. 
   talab kamayish mashtabidan taklif kamayish mashtabi katta bo'lsa,muvozanat narx ortadi (23-rasm);
   

2. 
   talab kamayish mashtabidan taklif kamayish mashtabi kichik bo'lsa,muvozanat narx kamayadi (24-rasm);
   

Grafikda birinchi holatga e'tibor bering(23-rasm).Talab 4000 kg ga kamaydi (A nuqta) ,taklif esa 8000 kg ga kamaydi (B nuqta).Muvozanat miqdor esa 6000 kg ga kamayadi.Muvozanat narx esa 50 so'mga ortdi.

Demak,talab kamayishining taklif kamayishidan ortda qolishi muvozanat narxning ortishiga olib kelar ekan.

23-rasm.Talab kamayishining taklif kamatishidan ortda qolishi muvozanat narxni ortiradi.
Endi grafikda ikkinchi holatga e'tibor bering(24-rasm).Talab 6000 kg ga kamaydi (B nuqta) ,taklif esa 4000 kg ga kamaydi(A nuqta).Muvozanat miqdor esa 5000 kg ga kamayadi.Muvozanat narx esa 25 so'mga kamayganini kuzatamiz.. Demak,talab kamayishining taklif kamayishidan katta bo'lishi muvozanat narxning muvozanat miqdorni kamayishi bailan birga muvozanat narxning ham pasayishiga olib kelar ekan.



24-rasm. Talab kamayishining taklif kamatishidan katta bo'lishi muvozanat narxni pasaytiradi.
Talab va taklif funksiyalari.Tovarga bo'lgan talab miqdorining narxga nisbatan o'zgarishi grafik yordamida tasvirlansa,u to'g'ri chiziqdan iborat bo'ladi.Talab funksiyasi chiziqli funksiya ko'rinishida bo'ladi:

P = - kq + b
Bu yerda: p-tovar narxi,q – tovarga bo'lgan taklif miqdorini ifodalovchi kattalik, k va b – o'zgarmas musbat sonlar.

Huddi shunday taklif funksiyasining grafigi ham to'g'ri chiziqdan iborat bo'lib, quyida –gicha ifodalanadi:

P = kq + b