Ishlab chiqarilgan mahsulotlarning sifati aholini oziq ovqat mahsulotlari bilan ta'minlashda va O'zbekiston Respublikasi oziq ovqat va qayta ishlash sanoatida eksport salohiyatini oshirishda alohida o'rin tutadi

OZIQ-OVQAT XAVFSIZLIGINI BOSHQARISHDAGI ZAMONAVIY YONDASHUVLAR
Reja:

1. 
   Hayot sikl bosqichlarida oziq-ovqat xavfsizligini boshqarish.
   
2. 
   Fizikaviy, biologik va kimyoviy xavflarni boshqarish.
   
3. 
   HACCP tizimini ishlab chiqish va joriy etish, O'zDst / 22000 ni joriy etish.
   

1. 
   Hayot sikl bosqichlarida oziq-ovqat xavfsizligini boshqarish.
   

Mahsulotning hayot sikli - jamiyatning muayyan mahsulotga bo'lgan ehtiyojlari aniqlangan paytdan boshlab, bu ehtiyojlar qondirilgunga qadar amalga oshiriladigan jarayonlar majmuidir.
Mahsulotlarning hayot aylanishining asosiy bosqichlari: loyihalash, ishlab chiqarish, iste'mol qilish, utilizatsiya qilish (texnologik jihozlar uchun). Yuqoridagi bosqichlarning har birida boshqaruv qarorlarining xavfsizligi zarur.
Loyihalash bosqichida quyidagi asosiy operatsiyalar amalga oshiriladi:

• 
  mahsulotlar assortimenti, sifati va xavfsizligi bo'yicha bozor talablarini belgilash;
  
• 
  yangi mahsulot sifati va xavfsizligi ko'rsatkichlari nomenklaturasini tanlash va asoslash;
  
• 
  yangi mahsulotlar uchun retseptlar, texnologik ko'rsatmalar, sifat va xavfsizlik talablarini ishlab chiqish.
  

Loyihalash bosqichi yangi mahsulotlarni ishlab chiqarish uchun me'yoriy hujjatlar to'plamini tasdiqlash bilan yakunlanadi.
Ishlab chiqarish bosqichida tasdiqlangan me'yoriy hujjatlar talablarini aniq bajarish kerak. Xavfsizlikka alohida e'tibor beriladi, buning uchun ular ishlab chiqarish xatarlarini nazorat ostiga oladilar, muhim nazorat nuqtalarini (CCP - critical control points) aniqlaydilar va ularni nazorat qiladilar. Ushbu bosqichda HACCP tizimi faol ishlamoqda.
Iste'mol bosqichida mahsulotlarni iste'mol qilish shartlari, iste'molchilardan mahsulot sifati va xavfsizligi to'g'risida ma'lumot to'plash usullari va yakuniy mahsulotni sotishning umumiy foydali ta'sirini aniqlash baholanadi. Bunday tahlil natijalari asosida tuzatuvchi qarorlar qabul qilinadi.
Mahsulotning hayot aylanish bosqichlari sifat menejmenti tizimida sifat tsiklidan foydalangan holda amalga oshiriladi. Ushbu tizimda mahsulotlarni ishlab chiqarish va iste'mol qilish belgilangan vazifalar yordamida ta'minlash, boshqarish, takomillashtirish bosqichlarida nazorat qilinadi:

1. 
   Marketing, mahsulot bozorlarini izlash va o‘rganish.Bu yerda iste’molchilarning mahsulot sifati va xavfsizligi, organik mahsulotlarga, GMOsiz mahsulotlarga bo‘lgan talablariga e’tibor qaratiladi.
   
2. 
   Texnik talablarni loyihalash va ishlab chiqish, mahsulot retseptlarini ishlab chiqish. Bu yakuniy oziq-ovqat mahsulotlarida mahsulot xavfsizligiga ta'sir etuvchi ko'rsatkichlar mavjudligini nazorat qilishni ta'minlaydi. (O'zbekiston Respublikasi Sog'liqni saqlash vazirligining me'yoriy hujjatlarida nazarda tutilgan).
   
3. 
   Logistika, xom ashyo sotib olish, yordam materiallari bilan. Yuqorida ko'rsatilgan xaridlarni ehtiyotkorlik bilan texnokimyoviy va mikrobiologik nazorat qilish amalga oshiriladi.
   
4. 
   Ishlab chiqarish jarayonlarini tayyorlash va ishlab chiqish.Bu yerda KKPni aniqlash maqsadida oziq-ovqat xom ashyosi va yarim tayyor mahsulotlarni qayta ishlashning texnologik jarayonlari nazoratga olinadi.
   
5. 
   Mahsulot ishlab chiqarish. Bu erda HACCP tizimi ishlaydi, iste'molchilar uchun xavfli bo'lgan mahsulotlarning chiqarilishini oldini olish uchun kimyoviy, biologik, jismoniy xavflar nazorat qilinadi.
   
6. 
   Nazorat va sinov. Bu yerda ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar sifati va xavfsizligi me’yoriy hujjatlar talablariga muvofiqligi tekshiriladi.
   
7. 
   Qadoqlash va saqlash. Iste’molchilar uchun xavfsiz bo‘lgan va saqlanadigan mahsulotga xavfli moddalarni o’tkazmaydigan qadoq idishlardan foydalaniladi. Mahsulotni saqlash sharoitlari, me’yoriy hujjat talablariga muvofiqligi tekshiriladi.
   
8. 
   Realizatsiya. Ishlab chiqarilgan mahsulotlarning xavfsizligini ta'minlash uchun ISO 22000-2006 talablariga rioya qilish kerak.
   

O'rnatish va ishlatish bo'yicha vazifalar, texnik xizmat ko'rsatish, yo'q qilish va foydalanishdan keyin texnik yordam texnologik uskunalar uchun mo'ljallangan.

2.