Ишлаб чиқаришнинг метрологик асослари

O’lchanadigan kattaliklarni o’lchash usuliga qarab, elektr o’lchash asboblari bevosita baholaydigan (ko’rsatadigan) va solishtirib o’lchaydigan asboblarga bo’linadi.
O’lchanadigan kattalikni oldindan darajalab qo’yilgan bevosita asbobning darajasi (shkalasi) bo’yicha hisoblashga imkon beruvchi elektr o’lchash asbob bevosita baholaydigan asbob deb ataladi.
O’lchanadigan kattalikni uning o’lchovi bilan solishtirish natijasida olinadigan elektr o’lchash asbob solishtirib o’lchaydigan asbob (o’lchash ko’prigi, potensiometr) deb ataladi.
Elektr o’lchash asboblari ma’lumotlarni ko’rsatishlariga qarab, bevosita ko’rsatadigan (analogli), raqamli, qayd qiluvchi, o’ziyozar, bosmalovchi, integrallovchi va jamlovchi kabi turlarga bo’linadi.
Bevosita ko’rsatadigan (analogli) o’lchash asboblarida asbobning ko’rsatishi o’lchanadigan kattalik o’zgarishining uzluksiz funksiyasidan iborat bo’ladi.
Кo’rsatuvchi elektr o’lchash asboblari (EO’A) o’lchash natijasini uning ko’rsatishidan hisoblab olish uchun hizmat qiladi. Кo’rsatuvchi elektr o’lchash asboblari shunday tayyorlanadiki, ularda asbob shkalasi (o’lchash asbobining daraja yozilgan qismi) qo’zg’almas bo’lib, uning ustida ko’rsatuvchi mil (strelka) siljiydi.
Qayd qiluvchi elektr o’lchash asboblarda ko’rsatuvlarni yo diagrammali qog’ozda yozib olish yoki raqamli tarzda qayd etish ko’zda tutiladi.
Integrallovchi elektr o’lchash asboblari berilgan (o’lchanadigan) kattalikni vaqt bo’yicha yoki boshqa mustaqil o’zgaruvchi ko’rsatkich bo’yicha integrallash xususiyatiga ega. Bunga misol qilib elektr energiya hisoblagichini ko’rsatish mumkin.

Jamlovchi elektr o’lchash asboblarda ko’rsatishlar turli kanallar orqali berilgan ikki yoki bir necha kattaliklarning yig’indisi bilan funksional bog’langan bo’ladi. Bunga bir necha generatorlar quvvati yig’indisini o’lchash uchun mo’ljallangan vattmetrlar misol bo’la oladi

5.