Ish haqi va unda tarif tizimining tutgan o’rni

Ta`rif – malaka ma`lumotnomalar.
Ta`rif - setkasi.
Unda mehnat qilish sharoiti og`ir bo`lgan hududlar va zararli ishlarda ishlovchilar tarif stavkasiga qo`shimcha koeffisientlar belgilanadi.
Unda birinchi va undan keyingi razryadli xodimlar mehnatiga haq to`lashning o`zaro nisbatini aks ettiruvchi tarif koeffisientlari ko`rsatiladi.
Ish haqiga turli koeffisientlar
3. Ish kuchi bozorining alohida modellarida ish haqi darajasining aniqlanishi. Inson kapitaliga investitsiyalar.
Mehnatning alohida turlariga talab va ish haqi darajasini belgilovchi omillar:
Aniq mehnat turining unumdorligi;
Birgalikda foydalaniladigan resurslarning bahosi va unumdorligi.
Aniq mehnat turi ishlab chiqargan mahsulotlarning bozor baholari;
Mehnatning alohida turlariga ish haqi darajasida farq bo`lishini keltirib chiqaruvchi omillar:

• Mehnatning aniq turi taklifining cheklanganligi;
• Bajariladigan ishlarning jozibadorligi;
• Ishlovchilarning malakasi, kasbiy tayyorgarligi va mahorati.

Ishchi kuchi umumiy taklifini belgilab beruvchi omillar:

• Mamlakat aholisining soni;
• Aholining umumiy sonida mehnatga yaroqli bo`lganlar salmog`I;
• Aholining jinsiy va yosh tarkibi.

Mehnatning sof raqobatli bozorida ish haqi darajasining aniqlanishi:

• Ish haqi darajasi alohida mehnat turiga yalpi talab va uning yalpi taklifi ta`sirida shakllanadi;
• Alohida ishga yo`llanuvchilar va ishga yo`llovchilar ish haqi darajasiga ta`sir ko`rsata olmaydi;
• Mehnatga umumiy talab yoki uning umumiy taklifidagi ancha katta o`zgarishlar ish haqi darajasida o`zgarish bo`lishiga olib keladi.

Inson kapitaliga investitsiyalar:

• Ta`limga va malakaviy tayyorgarlikka investitsiyalar;
• Sog`liqni saqlashga investitsiyalar;
• Ishchi kuchi qo`nimligini ta`minlashga investitsiyalar.