Ish chizmalari haqida asosiy tushunchalar Mundarija: Kirish Asosiy qism I bob

C hizmalarda buyum tarkibiy qismlariga vaziyat nomerlarini qo‘yish. Standartga muvofiq yig‘ish chizmalarida buyum tarkibiga kiruvchi barcha detallar vaziyat tartib nomeri bilan belgilanadi. Vaziyat nomerlari buyum yig‘ish chizmasining spetsifikatsiyasida ko‘rsatilgan vaziyat nomerlariga mos ravishda qo'yiladi. Buyum tarkibiga kiruvchi yig‘ish birliklari (masalan, yumalash podshipniklar, salniklar va shu kabilar) bitta vaziyat sifatida belgilanadi.
Buyum tarkibiy qismlarining vaziyat nomerlari chizma konturi tashqarisida chiqarish chiziqlari orqali ko‘rsatiladi. Bu chiziqning bir uchi detal yoki yig‘ish birligining ko‘rinadigan tasvirida, qirqimi yoki kesimida nuqta bilan, ikkinchi uchi esa tokcha chizig'i bilan chegaralanadi (4.167- a chizma).
Buyum tarkibida yupqa detallar mavjud bo‘lsa, vaziyat nomerlarini ko‘rsatuvchi chiqarish chizig'ining bir uchida nuqta o'rniga ko'rsatgich (strelka) chiziladi (4.167- chizma, vaz.4).
Vaziyat nomerlari buyumning asosiy ko'rinishlarida uning tarkibiy qismlari yaqqol ko'rinadigan tasvirlari, qirqimlari va kesimlariga qo'yiladi. Vaziyat nomerlari chizmaning konturi tashqarisiga chizmaning asosiy yozuviga parallel holda ulami qator yoki ustun qilib guruhlab, iloji boricha bir chiziqqa joylashtiriladi.
Buyum tarkibiga kiruvchi har bir detal yoki yig‘ish birligi uchun vaziyat nomeri faqat bir marta qo'yiladi. Vaziyat nomerlarini ko‘rsatuvchi chiqarish chiziqlari o‘zaro kesishmasligi, shtrixlash chiziqlariga parallel bo‘lmasligi, buyum tarkibiy qismlarining tasvirlari va o'lcham chiziqlarini mumkin qadar kesib o‘tmasligi lozim.
Tokcha chizig'i va chiqarish chizig'ining qalinligi bir xil bo'lib, ingichka tutash chiziq bilan tasvirlanadi. Vaziyat nomerlari shrifti bitta ehizmada tatbiq qilingan o'lcham sonlaridan bir nomerga katta bo‘lgan shriftlarda yoziladi. Masalan, chizmadagi o'lcham lar 3,5 nomerdagi shriftda yozilgan bo‘lsa, vaziyat nomerlarini 5 nomerdagi shriftda yoziladi. Yig‘ish chizmalarida o'lchamlar. Yig'ish chizmalarida buyum tarkibiga kiruvchi detallarning o'lchamlari qo‘yilmaydi. Faqat quyidagi guruhi qo'yiladi: foydalanishdagi o'lchamlar, ushbu chizma bo'yicha bajariladigan o‘lchamlar, ya’ni bajarish o'lchamlari, o‘rnatish o‘lchamlari, biriktirish o‘lchamlari, gabarit o'lchamlari.
Foydalanishdagi o‘lchamlar buyumni ishlab chiqarish nuqtai nazaridan xarakterlaydi va uning parametri hisoblanadi. Klapan uchun bunday o'lcham (M 24 x l,5), uning (4.167- chizma) suyuqlikni o‘tkazish qobiliyatini aniqlovchi o'lcham.
Gabarit 185 (140), 220 (150) va Ø70 o'lchamlar yig'ish chizmalari uchun ma’lumot o'lchamlari hisoblanadi.