Isaak Nyuton



Download 28,48 Kb.
bet2/3
Sana18.02.2022
Hajmi28,48 Kb.
#455063
1   2   3
Bog'liq
RENE DEKART

Abu Rayhon Beruniy
Xorazmlik ulugʻ alloma Abu Rayhon Beruniy ota-onasidan juda yosh yetim qolgan va Iroqiylar xonadonida tarbiyalangan. Iroqiylarning oxirgi vakili Xorazmshoh, Abu Abdulloh Muhammad ibn Ahmad ibn Iroq hisoblanadi. Xorazmshohning jiyani — amakisining oʻgʻli Abu Nasr Mansur ibn Iroq Beruniyning ustozi edi. Beruniy juda yoshligidan ilm va fanga qiziqadi. U sevgan fanlar — astronomiya, matematika, geodeziya, geografiya va mineralogiya edi. Urganjda Beruniy matematika, astronomiya bilan bir qatorda fizika va mineralogiyaning baʼzi masalalari bilan shugʻullandi. Minerallarni aniqlash, ularni tizimga solishda solishtirma ogʻirliklardan foydalanish gʻoyasi ham mana shu yerda tugʻildi.
Beruniy oʻzining shoh asarini Masʼudga bagʻishlab „Qonuni Masʼudiy“ deb atadi. Bu asar asosan astronomiyaga oid boʻlsa ham Beruniyning matematikaga oid, yaʼni trigonometriya va sferik trigonometriyada qilgan anchagina kashfiyotlari shu asarda bayon etilgan. Beruniyning matematikaga va fanning boshqa sohalariga qoʻshgan hissasini yozib qoldirgan 100 dan ortiq asaridan ham koʻrish mumkin. Ulardan eng yiriklari — „Hindiston“, „Yodgorliklar“, „Qonuni Masʼudiy“, „Geodeziya“, „Mineralogiya“ va „Astronomiya“
Leybnits Gotfrid Vilgelm
Leybnits Gotfrid Vilgelm 1646 yil 1 iyunda Leypsig shahrida tug’ilgan. U 1700 yilda Berlin Fanlar Akademiyasinin asoschisi va prezidenti bo’lgan. 1676 yildan Gannover gerseglari xizmatida bo’lgan. Pyotr 1 iltimosiga ko’ra, Rossiyada maorif va davlatni boshqarishni rivojlantirish loyihalarini ishlab chiqqan. Uning fikricha real dunyo o’zaro bo’linmas ruhiy substansiya-monadalardan iborat. Monadalar barcha narsalarning, hayotning asosini tashkil qiladi. Tabiat quyi darajadagi, inson esa, oliy darajadagi monadalardan tashkil topgan. Umumiy, zaruriy bilimning asosi faqat aql bo’lishi mumkin deb hisoblagan. Fizikada fazo va vaqt harakatning nisbiyligi to’g’risidagi, mantiqda analiz va sintez to’g’risidagi ta'limotni rivojlantirdi, yetarli asos qonunini birinchi bo’lib izohlab berdi. Leybnits differensial hisob integral hisobni kashf qildi, katta sonlarni hisoblash mashinasini yaratdi. Tilshunoslikda tillarning paydo bo’lish tarixini, genealogik tasnifini yaratdi, nomlarning kelib chiqishi haqidagi ta'limotni rivojlantirdi. Siyosat va huquq sohasida tabiiy huquq konyepsiyasi va ijtimoiy kelishuv haqidagi ta'limotni himoya qilgan. U optik asboblar va gidravlik mashinalar loyihasini yaratgan.1926 yildan Berlinda Leybnits jamiyati mavjud.

Download 28,48 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish