Irsiyatni gen va hujayra darajalarida o'zgartirishda foydalaniladigan usullar Reja

1. О‘simliklarning erkak generativ (jinsiy)organlari umuman rivojlanmaydi (puch bо‘ladi). Bunday о‘simliklar tamakining ba’zi turlarida kuzatilgan.
2. Gulning changdonida chang donachasi yetiladi, lekin u pushtsiz (steril) bо‘ladi. Bu xil sterillik kо‘prok, makkajо‘xori о‘simliklarida kuzatiladi.
3. Gulning changdonida normal chang donachalari hosil bо‘ladi, lekin changlatishda changdon ochilmaydi va chang tarqalmaydi. Bu hodisa ba’zan pomidorning ayrim navlarida uchraydi.
Yuqorida ta’riflaigan SES-ning uchala xilida ham sterillik saqlanadi. Hozirgi vaqgda SES-ning rо‘y berish sabablarini tushuntiruvchi 3 ta gipoteza mavjud:
1.Virusli nfeksiyalar gipotezasiga binoan jinsiy kо‘payishda tuxum hujayra sitoplazmasi orqali virusli infeksiyalar nasldan-naslga о‘tadi va sterillikka sabab bо‘ladi.
2. SES uzoq formalarni duragaylashning natijasidir. Bir tur organizm hujayrasining yadrosiga, ikkinchi tur organizm hujayrasi sitoplazmasining mos kelmasligi sterillikka olib keladi.
3. SES sitoplazmadagi plazmogenlarning spetsifik mutatsiyalanishidir.
Xozirgi vaqtda haqiqatga eng yaqini uchinchi gipotezadir, chunki uni isbotlovchi dalillar juda kо‘p. Organizmning pushtli