Iqtisodiyotni pul-kredit tartibga solish tamoyillari Kerakli zaxira stavkalari

Pul-kredit (yoki pul-kredit) siyosati - Bu narxlarning barqarorligini, aholining to'liq ish bilan ta'minlanishini va real ishlab chiqarish o'sishini ta'minlash uchun muomaladagi pul miqdoriga ta'sir ko'rsatadigan davlat siyosati. Markaziy bank pul-kredit siyosatini amalga oshiradi.
Makroiqtisodiy jarayonlarga (inflyatsiya, iqtisodiy o'sish, ishsizlik) ta'sir pul regulyatsiyasi orqali amalga oshiriladi.
Odatda Markaziy bankning pul-kredit siyosati moliyaviy barqarorlikka erishish va uni saqlashga, birinchi navbatda, milliy valyuta kursini mustahkamlashga va mamlakatning to'lov balansining barqarorligini ta'minlashga qaratilgan.
Monetar tartibga solish - bu muomaladagi pul massasini, kreditlar hajmini, foiz stavkalari darajasini va pul muomalasining boshqa ko'rsatkichlarini va kredit kapitali bozorini o'zgartirishga qaratilgan markaziy bankning aniq chora-tadbirlari to'plamidir.
Pul-kredit siyosati yagona davlat iqtisodiy siyosatining ajralmas qismidir. Davlat iqtisodiy siyosati har bir blokda muammolarni hal qilish choralarini o'z ichiga olishi kerak. Markaziy bank o'z qismini - pul-kredit siyosatini bajaradi va uni amalga oshirish uchun javobgardir.

5. 
   Pul-kredit siyosatining turlari
   

• 
  Qattiq - ma'lum miqdordagi pul massasini saqlashga qaratilgan.
  
• 
  Moslashuvchan - foiz stavkasini tartibga solishga qaratilgan.
  

Pul-kredit siyosatining ikki turi mavjud: 1) rag'batlantiruvchi va 2) cheklovchi. Pul-kredit siyosatini rag'batlantirish turg'unlik davrida amalga oshiriladi va iqtisodiyotni "ko'nglini ko'tarish", ishsizlikka qarshi kurashish maqsadida ishbilarmonlik o'sishini rag'batlantirishga qaratilgan bo'lib, cheklovli pul-kredit siyosati o'sish davrida amalga oshiriladi va inflyatsiyaga qarshi kurashish maqsadida ishbilarmonlik faolligini pasaytirishga qaratilgan.
Rag'batlantiruvchi pul-kredit siyosati bu markaziy bankning pul massasini ko'paytirishga qaratilgan chora-tadbirlari. Uning vositalari quyidagilardir: 1) zaxira talablari stavkasini pasaytirish 2) foizlarning diskont stavkasini pasaytirish 3) markaziy bank tomonidan davlat qimmatli qog'ozlarini sotib olish.
Cheklovchi (cheklovchi) pul-kredit siyosati - bu markaziy bank tomonidan pul massasini qisqartirish bo'yicha choralardan foydalanish. Bunga quyidagilar kiradi: 1) zaxira majburiyatlari koeffitsientining o'sishi, 2) foizlarning diskont stavkasining oshishi, 3) markaziy bank tomonidan davlat qimmatli qog'ozlarini sotilishi.