Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solish fanidan nazorat ishi bajardi: T. Nazarov

DAVLATNING QISHLOQ XO`JALIGI KORXONALARINING SAMARALI FAOLIYAT YURITISHGA YETAKLOVCHI SOG`LOM RAQOBAT MUHITINI SHAKILLANTIRISHI.

Davlat real hokimiyati kuchidan foydalangan hamda qishloq xo`jaligi korxonalari faoliyatini ma’muriy usullar yordamida tartibga solsa, iqtisodiy yoki institutsional usullar yordamida ularni qo`llab-quvvatlash choralarini amalga oshiradi. Erkin bozor munosabatlari rivojlanib borayotgan hozirgi sharoitda davlatning ma’muriy usullar yordamida tartibga solish darajasi kamayib boradi. Ammo uning ahamiyati saqlanib qoladi. Chunki, xususiy mulk va tadbirkorlik erkinligi daxlsizligini himoyalash monopoliyani cheklash, qonun ustivorligini ta’minlash, ekologik muvozanatni saqlab turish kabi muhim tadbirlarni faqatgina kuchli davlat hokimiyati va ma’muriy usullar orqaligini ta’minlash mumkin.

Shu bilan birga iqtisodiy va institutsional usullar orqali qishloq xo`jaligi korxonalarini qo`llab-quvvatlash ko`proq ahamiyat kasb etib boraveradi. Chunki, ular ichki xo`jalik faoliyati hamda xo`jalik qarorlari qabul qilish erkinligini cheklamaydi. Aksincha, tadbirkorlik va tanlov erkinligi, shaxsiy manfaatdorlik va sog`lom raqobat muhitida xo`jaliklarning samaradorligini yuksaltirishda davlatning rag`batlantiruvchi rolini yuzaga chiqaradi.
Davlat qishloq xo`jaligi korxonalari faoliyatini respublikada amalda bo`lgan qonunchilik doirasida tartibga solib turadi. Bu birinchi navbatda xo`jaliklarni tashkil etish va faoliyat yuritishi qoidalarini belgilash, ularda yerdan foydalanish, mehnat, mol-mulk va boshqa munosabatlarni tartibga solish hamda buxgalteriya, soliq va statistik hisobotlarni yuritish tartiblarini joriy etishni nazarda tutadi.

34-chizma

Qishloq xo`jaligi korxonalari faoliyatini davlat tomonidan tartibga solish va qo`llab-quvvatlash tizimi



Qishloq xo`jaligi korxonalari tartibga solish va qo`llab-quvvatlashning iqtisodiy usullariga quyidagilar orqali amalga oshiriladi:

• 
  moliya-kredit tizimi orqali qullab-quvvatlash;
  
• 
  tabaqalangan va imtiyozli soliq tizimidan foydalanish;
  
• 
  baholar paritetini saqlash;
  
• 
  tashqi iqtisodiy faoliyatni rag`batlantirish va boshqalar.