Iqtisodiyotda axborot komplekslari va texnologiyalari

Klasterlar. “Mijoz-server” arxitekturasidan farqli klaster qat’iyan boshqa tarkibga ega. Bular tugatilmagan vazifalar, tizimning turli komponentlari bilan bajariladigan alohida funksiyalar esa – alohida qurilma kabi turli hisoblash tizimlarini tashkil etuvchi majmua hamdir.

Klaster arxitektura asosidagi qaror bir qator afzalliklarga ega:

• 
  Absolyut ko‘lamdorlik. Arxitektura istalgan o‘lchamdagi klasterlarni yaratishga imkon beradi.
  
• 
  Inkrement (ortgan) ko‘lamdorlik. Klaster shunday yaratiladiki, tizimni to‘liq almashtirmay yangi komponentlarni qo‘shish bilan kuchni oshirish mumkin.
  
• 
  To‘xtab qolishga barqarorlik, komponentlardan birining qatordan chiqishida tizim ishlashda davom etadi, chunki barcha funksiyalar takrorlanadi.
  
• 
  Umumiy holatda tashkillashtiruvchilar sifatida keng tarqalgan komponentlardan foydalanishda narx/ishlash koeffitsientining yaxshiroq mosligi yuqori kuchdagi bitta kompyuterni sotib olganga qaraganda kasroq xarajatni talab etadi.
  

Hozirgi vaqtda deyarli barcha operatsion tizimlar klasterli arxitekturani amalga oshirish uchun qo‘shimcha qarorlarga ega. Biroq, yuqorida ko‘rsatilganlarga ko‘ra, qaror faqat klasterning asosini tashkil etadi. Xizmatni alohida qurilmalararo taqsimlash taklif serverlarini dasturiy ta’minoti bilan ham belgilanishi mumkin.

Shunday ekan, klaster arxitekturasiga ma’lumotlar bazasi serveri ham, takliflar serveri ham agar ular ushbu funksiyasini qo‘llab quvvatlashsa ega bo‘lishi mumkin.
4. Bank tizimida bulutli texnologiyalarini joriy etish tamoyillari

Bank avtomatlashtirishning barcha sohasini ikkita katta sohaga bo‘lish mumkin:

• 
  jo‘natish va to‘lovlarni amalga oshirishni ta’minlovchi elektron to‘lov tizimi;
  
• 
  bank ichi va buxgalteriya operatsiyalarini amalga oshiruvchi avtomatlashtirilgan bank tizimi.
  

Avtomatlashtirilgan bank tizimini funksional vazifasiga muvofiq uchta tizimostga bo‘lish mumkin:

1. 
   Front-office (yuqori daraja) — bankni tashqi dunyo bilan munosabatini ta’minlovchi tizim osti. Tizim ostida birlamchi axborotni kiritish, bankning mijozlar, boshqa banklar, birja, O‘zRMB bilan munosabati amalga oshiriladi.
   
2.