Iqtisodiyotda axborot komplekslari va texnologiyalari” 1-mavzu. Iqtisodiyotda axborot kommunikatsiya texnologiyalarining o‘rni va ahamiyati

24.5-rasm.my.estudy.uz LMS tizimining strukturasi
my.estudy.uz tizimida o‘quvchilari o‘quv jarayonini boshlashlari bilan: materiallarni ko‘rish, topshiriqlarni bajarish, testda ishtirok etish va barcha harakatlarini hisobga oladi.

24.6-rasm. my.estudy.uz LMS tizimining strukturasi
Internet-texnologiyalar asosida masofaviy ta’lim, bu professional ta’limning zamonaviy universal shakli bo’lib, u o’rganuvchilarning individual so’rovlariga va ularning mutaxassisliklariga mo’ljallangan. Masofaviy o’qitish barcha xohlovchilarga o’zlarining individual xususiyatlarga muvofiq professional darajalarini oshirish imkoniyatini beradi. O’qitishning bunday usulida, interaktiv rejimda o’zlashtiradi, test sinovlaridan o’tadi, o’qituvchi rahbarligiga nazorat ishlarini bajaradi va “virtual” o’quv guruhidagi boshqa tinglovchilar bilan o’zaro aloqa qiladi.
Masofaviy o’qitishda turli axborot va kommunikatsion texnologiyalar qo’llaniladi. Bunda har bir texnologiyaning qo’llanilishi masofaviy kurs oldida turgan maqsadlar va masalalarga bog’liq bo’ladi.
Masalan, ma’lumotlarni matn ko’rinishida yetkazish asosidagi o’qitishning an’anaviy vositasi tinglovchilarning yangi o’quv materiali bilan tinishtirish uchun qo’llaniladi; interaktiv audio va video konferensiyalar real vaqt rejimida o’zaro muloqotni ta’minlaydi, komputerli konferensiya va elekrton pochta esa axborotlarni uzatish, o’quvchilar bilan o’zaro aloqa qilish va bir guruhda o’qiydigan tinglovchilarning o’zaro aloqalarini ta’minlash uchun qo’llaniladi. Oldindan yozib olingan videoma’ruzalar o’quvchilarga oq’uv materiali mazmunini vizual tarzda yetkazish imkonini beradi.
3. Masofaviy o’qitish modellari va ularning turlari
Masofaviy o’qitishning tashkil qilishga sabab bo’lgan vaziyatlari bilan farqlanuvchi bir nechta modellar mavjud bo’lib, ular: geografik sabablar mamlakat maydoni, markazdan geografik uzoqlashgan regionlar mavjudligi, mamlakatning komputer va axborot texnologiyalari jihatidan rivojlanganlik darajasi, transport va kommunikatsiyalarning rivojlanish darajasi, mamlakatning ta’lim sohasidagi uslublari, masofaviy ta’lim uchun mutaxassislar mavjudligi, ta’lim sohasida axborot va kommunikatsion texnologiyalardan foydalanish darajasi bilan farqlanadi.
Birlamchi model. Ushbu model faqat masofaviy talabalar bilan ishlash uchun yaratiladi. Ularning har bittasi virtual o’qituvchiga biriktirilgan bo’ladi. Maslahatlar va yakuniy nazoratni topshirish uchun esa mintaqaviy bo’limlar bo’lishi shart. Shunday o’quv kurslarida o’quv shaklini tanlashda o’qituvchi va talabalarga katta imkoniyatlar hamda erkinliklar beriladi. Bu modelga misol qilib Buyuk Britaniyaning Ochiq Universitetidagi http://www.ou.uk ta’limni keltirish mumkin.
Ikkinchi model. Bu model masofaviy va kunduzgi ta’lim talabalari bilan ishlash uchun yaratiladi. Ikkala guruhda bir xil o’quv dasturi va darslar jadvali, imtihonlar va ularni baholash mezonlari mavjud. Bunday o’quv muassasalsrida kundeuzgi kurslar soni masofaviylarga qaraganda ko’p. Ushbu masofaviy kurslar pedagogika va uslubiyotdagi yangi yo’nalishlar bo’yicha izlanishda qo’llaniladi. Bu modelga misol qilib Yangi Angliya va Avstraliya Universitetidagi http://www.une.edu.au ta’limni olish mumkin.
Aralash model. Ushbu model masofaviy va kunduzgi ta’lim turlarini integratsiyalash uchun yaratiladi. Talabalar o’quv kursining bir qismini kunduzgi, boshqa qismini esa masofadan o’qiydi. Shu bilan birga, bu ta’lim turiga virtual seminar, taqdimotlar va ltksiyalar o’tkasih ham kiradi. Bu modelga misol qilib Yangi Zelandiyaning Massey Universitetidagi http://www.massey.ac.nz ta’limni ko’rsatish mumkin.
Konsorsium. Ushbu model ikki universitetning bir-biri bilan birlashishini talab qiladi. Bu muassasalsrdan biri o’quv kurslarini tashkil qilib ishni ta’minlasa, ikkinchisi ularni tasdiqlab, kurslarni talabalar bilan ta’minlaydi. Shu bilan birga, bu jarayonda butun universitet emas, balki bitta kafedra yoki markaz yoxud universitet o’rnida ta’lim sohasida iahlaydigan korxonalar ham qatnashishi mumkin. Ushbu modelda o’quv kursini doimiy ravishda nazorat qilish va muallif huquqlarini tekshirish zarur bo’ladi. Bu modelga misol qilib Kanadadagi Ochiq O’quv Agentligidagi http://www.ola.bc.ca ta’limni olish mumkin.
Franchayzing.