"iqtisodiyot va menejment "

Yaponiyada
korxona va firmalarning kadrlar siyosati birinchi o`rinda 
universitetlar va ilmiy markazlar bilan aloqalarni kuchaytirishga, ikkinchidan, 
sanoatni robotlashtirish sohasida mutaxassislar tayyorlashga qaratilgan bo`lib, bu 
ishlab chiqarishni mexanizatsiyalashtirish va avtomatlashtirishning o`sishidan 
tashqari, ishchi va mutaxassislar o`rtasida raqobatchilik muhiti yaratilishiga ham 
xizmat qiladi. 
Germaniyada
iqtisodiyot va ishlab chiqarish sohasidagi deyarli barcha 
o`zgarishlar kadrlar siyosati bilan bog’liqdir. Korxonalarning kadrlar salohiyatini 
shakllantirishda xodimlar malakasi va ma`lumot darajasi asosiy omil hisoblanadi. 
Germaniya korxona va firmalari har yili xodimlarning ma`lumot olishi va malakasini 

---

150 
oshirishi uchun 10 mlrd. markadan ortiq mablag’ sarflaydi. Bundan tashqari, ular 
mutaxassislarga ishdan bo`sh vaqtlarda qatnab kerakli bilimlarni olishlari mumkin 
bo`lgan o`quv markazlari va kurslar haqida ma`lumot beradilar.
Kadrlar siyosati 
Frantsiya
va 
Italiya 
korxonalarida ham yetakchi o`rinni 
egallaydi. 
Gretsiyada
raqobatchilik tufayli kompaniya va firmalar ishlab chiqarishni 
doimiy ravishda modernizatsiya qilishlari, yangi texnologiyalarni qo`llashga yirik 
miqdordagi mablag’larni sarflashlariga to`g’ri keladi. Biroq modernizatsiyalashning 
yakuniy maqsadlariga xodimlar malakasi ishlab chiqarishning texnik darajasiga mos 
kelgan holdagina erishish mumkin. Shu sababli ko`plab sanoat korxonalari ishchi va 
mutaxassislarning malakasini oshirish bo`yicha chora-tadbirlar majmuasini keng 
ravishda amalda qo`llaydilar.
Demak, kadrlar siyosati barcha mamlakatlarda korxonalarning muvaffaqiyatli 
faoliyat yuritishi uchun asosiy omillardan biri hisoblanadi. Bizning fikrimizcha, 
mamlakatimizdagi korxonalar ham bundan mustasno emas. Ular chet elning ilg’or 
korxonalari yutuqlarini o`zlashtirishdan tashqari, o`z kadrlar siyosatini yaxshilashi, 
xodimlar malakasining o`sishi va hayotning mehnat bilan bog’liq davri sifatini 
oshirishga e`tibor berishlari zarur. Bu vazifalarning muvaffaqiyatli hal etilishiga, 
korxonalarning mustaqilligidan tashqari korxona va ishlab chiqarishni boshqarishning 
aktsiyadorlik shakllari, shuningdek, iqtisodiyotda rivojlanib borayotgan bozor 
munosabatlari o`z hissasini qo`shmoqda. 
Kadrlarni tanlash, ularni joy-joyiga qo`yish, ulardan oqilona foydalanish va 
tarbiyalash masalasi kadrlar siyosatining, umumiy iqtisodiyotning, shu jumladan, 
makro va mikroiqtisodiyotning eng muhim masalalaridan biri hisoblanadi.
Kadrlarni tanlashda, ularni joy-joyiga qo`yish, foydalanish va tarbiyalash 
borasida quyidagi tamoyillarga alohida e`tibor berish kerak: 

aql-idrok, did va farosat; 

qat`iylik, matonatlilik, printsipiallik, o`z vazifasiga puxtalik; 

rahbarlik sohasini juda yaxshi bilish; 

o`z eliga, yurtiga, vataniga sadoqatli bo`lish. 

---

151 
Kadrlar siyosatining eng muhim masalalaridan biri ularni attestatsiya qilish 
masalasidir.