Iqtisodiyot (tarmoqlar va sohalar bo‘yicha)”YO‘nalishi “Jahon iqtisodiyoti va xalqaro iqtisodiy munosabatla” fanidan

1 Tashqi iqtisodiy aloqalar
Makroiqtisodiy rivojlanishning tashqi iqtisodiy xatarlar kuchayishiga asoslangan muqobil (xatarli) ssenariysi 2021-2022 yillarda pandemiya bilan bog‘liq vaziyatning murakkabligicha qolishi, yalpi iste’mol talabining qisqarishi va budjet xarajatlarining ortish ehtimollari bazasida prognoz qilingan.
Bunda, jahondagi epidemiologik vaziyatning keskinlashuvi va “global yopilish” ning 2022 yilgacha davom etishi, mamlakatimiz va tashqi savdo hamkorlarda karantin choralarining qaytadan joriy etilishi ehtimolining ortishi hamda taklif omillarida nobarqarorliklar vujudga kelishi nazarda tutilmoqda.
Ichki iqtisodiy shart-sharoitlar
Xatarli ssenariyda mamlakatimizda iqtisodiy o‘sish sur’atlari tiklanishining nisbatan sekin kechishi, ishlab chiqarishning potensial darajasiga 2023 yilning ikkinchi yarmida erishilishi, ishlab chiqarish tafovutining yopilishi ma’lum muddatga cho‘zilishi prognoz qilinmoqda. Mazkur ssenariyda, 2021-2022 yillarda iqtisodiy o‘sish va investitsion faollikni qo‘llab-quvvatlashning asosiy omili davlat budjeti, tashqi qarz mablag‘lari va markazlashgan jamg‘armalar tomonidan moliyalashtiriladigan mablag‘lar hisoblanadi.
Natijada, davlat budjetining iqtisodiyot va sog‘liqni-saqlash tizimini qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha xarajatlarining oshishi fonida daromadlarining kamayishi 2021 yilda umumiy fiskal defitsit 2020 yilgi darajada saqlanib qolishi va 6,5-7,5 foizni tashkil etishi mumkin.
Bunda, fiskal taqchillikning 2022 yilda 3,5-4 foizgacha va 2023 yilda esa = 2-2,5 foizgacha qisqarishi prognoz qilinmoqda. Ushbu ssenariyda budjet konsolidatsiyasi 2023 yildan keyingi yillarda amalga oshiriladi.
Xatarli ssenariy bo‘yicha YAIMning 2021 yil yakunlari bo‘yicha real o‘sishi 0-1,5 foizni, 2022 yilda 3-4,5 foizni tashkil etishi, shuningdek, 2023 yilga borib esa 5-6 foizgacha tezlashishi prognoz qilinmoqda