Iqtisodiyot nazariyasi

O`ZBЕKISTОN RЕSPUBLIKАSI ОLIY VА O`RTА MАХSUS

TА`LIM VАZIRLIGI

QАRSHI DAVLAT UNIVERSITETI

“Iqtisоdiyot va servis” kаfеdrаsi

“IQTISODIYOT NAZARIYASI”

fanidan
TEST SAVOLLARI

Kafedra mudiri: dots.G‘.Qo‘chqorov

Tuzuvchi: o‘qit. J.Xalimov
Qarshi-2018

“Iqtisodiyot nazariyasi” fanidan test savollari

Iqtisodiy faoliyat – bu … .

{=insonning yashashi, kamol topishi uchun moddiy va ma`naviy ne`matlar ishlab chiqarish hamda xizmatlar ko’rsatish

~tovar ishlab chiqarishga ixtisoslashgan faoliyat

~moddiy va ma`naviy ne`matlar ishlab chiqarish hamda xizmatlar ko’rsatish

~tovar ishlab chiqarish va xizmat ko’rsatish – bu iqtisodiy faoliyat}

Qadimda iqtisodiy faoliyatning asosiy shakli – bu

{=uy xo’jaligi doirasida roy bergan

~jamoa doirasida roy bergan

~qabila doirasida roy bergan

~davlat miqyosida roy bergan}

Har qanday iqtisodiy tizim qaysi ko’rinishdagi muammo bilan to’qnashadi?

{=cheklangan iqtisodiy resurslardan unumli foydalanish

~import va eksport tengligi

~davlat byudjetini daromad va xarajatlarning tengligi

~tejamkorlik asosida davlat qarzlarini kamaytirish}

Nima uchun har qanday iqtisodiy tizim ishlab chiqarish resurslarining chegaralanganligi bilan to’qnash keladi?

{=ishlab chiqarish resurslari hech qachon jamiyat a`zolarining ehtiyojlarini to’la kondirish uchun zarur mikdorda ne`matlar yaratishga va xizmatlar ko’rsatishga yetarli bo’lmaganligi

~ayrim mahsulotlarni ishlab chiqarishdan kura sotib olinishning foydaligi

~ishlab chiqarish resurslarini cheklanganligi bilan iqtisodiy baquvvat davlatlar to’qnash kelmaydi, faqat nochor, iqtisodiy rivojlanmagan davlatlargina duch kelishi mumkin

~iqtisodiy taraqqiyotda ishlab chiqarish darajasining pasayishi ishlab chiqarish resurslaridan foydalanish darajasining chegaralaydi}

Iqtisodiyotning bosh masalasi – bu ... .~

{=cheksiz ehtiyojni cheklangan resurslar orqali qondirish

~pulning qadrsizlanishi va ishsizlikning kelib chiqishiga yo’l qoymaslik

~cheklangan resurslardan unumli foydalanish

~ko’plab tovar ishlab chiqarish orqali aholining moddiy farovonligini oshirish}

Iqtisodiy resurslar tarkibiga nimalar kiradi?

{=ishchi kuchi, binolar, dastgohlar, yer osti boyliklari, pul mablag’lari

~ishchi kuchi, binolar, dastgohlar, yer osti boyliklari, pul

~yer, ishchi kuchi, kapital

~binolar, mashinalar, dastgohlar, tovarlar va pul munosabatlari}

Iqtisodiy resurslar tarkibiga nimalar kiradi?

{=ishchi kuchi, binolar, dstgohlar, yer osti boyliklari, pul mablag’lari

~ishchi kuchi, binolar, dastgohlar, yer osti boyliklari, pul

~yer, ishchi kuchi, kapital

~binolar, mashinalar, dastgohlar, tovarlar va pul munosabatlari}

Iqtisodiyot nazariyasi fani nimani urgatadi?

{=kishilik jamiyati rivojlanishining iqtisodiy qonuni va qonuniyatlarni urgatadi

~ijtimoiy tuzumlarni

~moddiy ne`matlar ishlab chiqarishni

~ishlab chiqarish kuchlarini}

Iqtisodiy qonunlar qanday xarakterga ega?

{=ham ob`yektiv, ham sub`yektiv

~ob`yektiv

~sub`yektiv

~hech qanday xarakterga ega emas}

Iqtisodiy rivojlanish nima?

{=ishlab chiqarish jarayoninidoimiy ravishda rivojlantirish

~ehtiyojlarni qondirish

~moddiy ne’matlar ishlab chiqarish

~nomoddiy ne’matlar ishlab chiqarish}

Ishlab chiqarishning texnologik usuli – bu ...

{=mehnat vositalari, materiallar, texnologiya, energiya, axborotlar va ishlab chiqarishni tashkil etish

~mehnat vositalari, materiallar, texnologiya, energiya, axborotlar

~materiallar, texnologiya, energiya

~materiallar, texnologiya, energiya, axborotlar, mehnat predmetlari}

Iqtisodiy resurslarning ishlab chiqarish omillaridan farqi nimada?

{=ishchi kuchi, tabiiy resurslar, ishlab chiqarish vositalaridan tashqari hamma moddiy resurslar, tovar va pul resurslari kiradi

~faqat ishchi kuchi, moddiy resurslar va tovarlar kiradi

~faqat moddiy va nomoddiy resurslar kiradi

~faqat pul mablag’lari, bank kreditlari kiradi}

Ishlab chiqarish jarayoni nima?

{=kishilarning iste`moli uchun zarur bo’lgan moddiy va ma`naviy ne`matlarni yaratishga qaratilgan maqsadga muvofiq faoliyatdir

~kishilarning iste`moli uchun zarur bo’lgan moddiy va ma`naviy ne`matlarni rejalashtiruvchi faoliyatdir

~kishilarni turmush tarzini yaxshilash uchun nomoddiy sohani rivojlantirishga qaratilgan maqsadli faoliyatdir

~moddiy va ma`naviy ne`matlar}

Ijtimoiy ishlab chiqarish nima?

{=jamiyat miqyosida amalga oshiriladigan ishlab chiqarish jarayoni

~ishlab chiqarish vositalarini ishlab chiqarish jarayoni

~iste`mol buyumlarini ishlab chiqarish jarayoni

~ishchi kuchini ishlab chiqarish jarayoni}

Iqtisodiy resurslar nima?

{=yer, yer osti boyliklari va yer usti boyliklari, mehnat bilan yaratilgan barcha tovarlar va tadbirkorlik layoqati

~tovar, kapital, yer

~kapital, yer, mehnat kuchi

~kapital va mehnat kuchi}

Har qanday iqtisodiy tizim qanday muammo bilan to’qnashadi?

{=cheklangan resurslardan unumli foylanish

~davlat byudjetini daromad va xarajatlarining tengligi

~tejamkorlik asosida davlat qarzlarini kamaytirish

~import va eksportni tengligi}

Ko’pchilik iqtisodchi olimlar jamiyat taraqqiyotini necha bosqichga bo’ladi?

{=5

~4

~2

~3}

Iqtisodiy munosabatlar tizimida mulkchilikning o’rni –bu…

{=moddiy va ma`naviy ne`matlar ishlab chiqarish hamda jamiyat boyliklarini o’zlashtirish

~iste`mol talabini qondirish vazifasini bajaradi

~mulkchilik – ishlab chiqarish jarayonida ishlab chiqaruvchilar o’rtasidagi o’zaro munosabatlarning fe`lini belgilaydi

~mulkchilik – mulkka egalik munosabatini ifodalaydi}

Iqtisodiy tizimning ko’rinishlari ...

{=an`anaviy iqtisodiyot, ma`muriy-buyruqbozlik iqtisodiyoti, bozor iqtisodiyoti

~an`anaviy iqtisodiyot, bozor iqtisodiyoti, aralash iqtisodiyot

~bozor iqtisodiyoti, ma`muriy-buyruqbozlik iqtisodiyoti, aralash iqtisodiyot

~ma`muriy-buyruqbozlik iqtisodiyoti, bozor iqtisodiyoti}

Ma`muriy-buyruqbozlik iqtisodiy tizimi nima?

{=davlat tomonidan ishlab chiqarish, taqsimot, almashuv va iste`mol ustidan to’liq nazorat urnatishdir

~ishlab chiqarishni reja asosida yurgizish

~yakka xokimlik asosida ishlab chiqarishni tashkil qilish

~ishlab chiqarishni ijtimoiy mulk va ijtimoiy mehnat asosida tashkil etish}

Aralash iqtisodiyot nima?

{=turli mulk shakllariga va ularning teng huquqliligiga asoslangan iqtisodiyot

~ma`muriy buyruqbozlikka asoslangan iqtisodiyot

~xususiy va jamoa mulkiga asoslangan iqtisodiyot

~shaxsiy va xususiy mulkka asoslangan iqtisodiyot}

Mulkchilik munosabatlari haqida aytib o’tilgan to’g’ri javobni ko’rsating.

{=mulkka egalik qilish, undan foydalanish va tasarruf etish boyicha bo’ladigan iqtisodiy munosabatlar

~mulkdorlar o’rtasida sodir bo’ladigan munosabatlar

~mulkka egalik qilish boyicha kelib chiqadigan munosabatlar

~iqtisodiy faoliyatda mulkdan foydalanish natijasida kelib chiqadigan munosabatlar}

Iqtisodiy munosabatlar tizimida mulkchilikning o’rni nima?

{=mulkchilik – ishlab chiqarish jarayonida ishlab chiqaruvchilar o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlarning fe’lini belgilaydi

~boylik manbai

~mulkchilik – mulkka egalik munosabatini ifodalaydi

~iste’mol talabini qondirish vazifasini bajaradi}

O’zbekiston Respublikasining Mulkchilik to’g’risidagi Qonuniga muvofiq mulk shakllarining nechta turi mavjud?

{=davlat mulki, shaxsiy mulk, xususiy mulk, aralash mulk, jamoa mulki

~davlat mulki, xususiy mulk, aralash mulk, ko’chmas mulk

~davlat mulki, korxona (tashkilot)lar mulki, xususiy mulk

~davlat mulki, shaxsiy mulk, xususiy mulk, jamoa mulki}

Ma’muriy-buyruqbozlik iqtisodiy tizimi nima??

{= davlat tomonidan ishlab chiqarish, taqsimot, almashuv va iste’mol ustidan to‘liq nazorat urnatishdir

~ ishlab chiqarishni reja asosida yurgizish

~ yakka xokimlik asosida ishlab chiqarishni tashkil qilish

~ ishlab chiqarishni ijtimoiy mulk va ijtimoiy mehnat asosida tashkil etish}

Mulkni davlat tasarrufidan chiqarish, bu ...

{= davlat mulkini nodavlat mulk va boshqa xo‘jalik yuritish shakllariga aylantirish

~ davlat mulkini xususiy mulkka aylantirish

~ davlat mulkini imtiyozli bo‘lib berish

~ davlat mulkini fuqarolarga sotish}

Mulkiy munosabatlarning qaysi jihati to‘liq mulkdorlik mavqeini ta’minlaydi?

{= mulkni tasarruf qilish

~ mulkka egalik qilish

~ mulkdan foydalanish

~ mulkni ijaraga olish}

Mulkning davlat tasarrufidan chiqarishning qaysi yo‘li erkin tadbirkorlikka keng imkoniyatlar ochib berishni ko‘zda tutadi?

{= xususiylashtirish

~ ijaraga berish

~ chet elliklarga sotish

~jamoa mulkiga aylantirish}

Iqtisodiy islohotlar tarkibini ayting

{=mulkiy, agrar, moliya-kredit, iqtisodiy, ijtimoiy islohotlar

~mulkiy munosabatlar

~iqtisodiy va ijtimoiy islohotlar

~mulkiy va agrar munosabatlar}

Natural xo’jalik nima?

{=bozorda sotish uchun emas, balki xo’jalikning o’z xodimlari va ishlab chiqaruvchilarining iste`moli uchun mahsulotlar ishlab chiqariladigan xo’jalik

~jamiyat uchun tabiiy natural mahsulotni ishlab chiqaruvchi xo’jalik

~ishlab chiqarishni tashkil etish mashina va texnikalarga emas, kul mehnatiga asoslangan xo’jalik

~aholi va tashkilotlarga sotish uchun iste`mol tovarlari ishlab chiqaruvchi xo’jalik}

Natural xo‘jalikning tovar xo‘jaligidan farqi nimada?

{=tovar xo‘jaligida ishlab chiqarilgan mahsulot, natural xo‘jalikdagidan farqli o’laroq almashinadi yoki bozorda sotiladi

~natural xo‘jalikda natural xo‘jaligidagi mahsulot tovar emas faqat sof mahsulot tabiiy holda olinadi

~tovar xo‘jaligida ishlab chiqarilgan mahsulot sifati yuqori bo’ladi

~tovar xo‘jaligida ma’lum bir ish vaqtida natural xo‘jaligidagiga nisbatan ko‘proq mahsulot ishlab chiqariladi}

Tovar nima?

{=bu biron-bir naflilikka va qiymatga ega bo’lgan, ayirboshlash uchun yaratilgan mehnat mahsuli

~naflilikka ega bo’lgan mehnat mahsuli

~bu biron-bir qiymatga ega bo’lgan, ayirboshlash uchun yaratilgan mehnat mahsuli

~bu biron-bir naflilikka va qiymatga ega bo’lmagan, ayirboshlash uchun yaratilgan mehnat mahsuli}

Tovar nechta xususiyatga ega?

{=2

~3

~1

~4}

Qiymatning mehnat nazariyasi asoschilari kimlar?

{=Uilyam Petti, Adam Smit, David Rikardo

~Xeksher va Olen

~Uilyam Petti va J.B.Sey

~Uilyam Petti, J.B.Sey, David Rikardo}

Pul nima?

{=hamma tovarlarni sotish va sotib olish mumkin bo’lgan, umumiy ekvivalent rolini oynovchi maxsus tovardir

~faqat bir xil tovarlarni sotish va sotib olish mumkin bo’lgan, umumiy ekvivalent rolini oynovchi maxsus tovardir

~hamma tovarlarni sotish va sotib olish mumkin bo’lgan, umumiy ekvivalent rolini oynovchi maxsus bo’lmagan tovardir

~hamma tovarlarni sotish va sotib olish mumkin bo’lmagan, umumiy ekvivalent rolini oynovchi maxsus tovardir}

Pulning asosiy vazifalari nechta?

{=4

~5

~6

~3}

Mamlakat valyutasi qanday shaklda bo’lishi kerak?

{=banknot, pul ko’rinishida

~tovarlar va xizmatlar qiymati ko’rinishida

~veksel’, banknot, ssuda ko’rinishida

~schetlarda naqd pullar va banknotlar ko’rinishida}

Pulning vazifasi nimalardan iborat?

{=Yagona hisob-kitob yurgizish, almashuv, jamg’arma, muomala, to’lov vazifasi

~Daromadlar va xarajatlarni hisobga olish tizimi

~Ijtimoiy taklif va almashuv uchun zarur bo’lgan miqdorni belgilaydigan kapital qoyilmalar omili

~Pul iste`mol bilan ijtimoiy talabga bo’lgan investitsiya omili}

Nechanchi yildan boshlab O’zbekiston Respublikasi hududida milliy valyuta – «so’m» muomalaga kiritildi?

{=1994 yilning 1 iyulidan

~1993 yilning 1 iyulidan

~1994 yilning 1 iyunidan

~1991 yilning 1 sentabridan}

Bozor iqtisodiyotining afzalliklari qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan?

{=resurslarni taqsimlashning samaradorligi, bozor sub`yektlarining tinimsiz harakatda va izlanishda bo’lishi, erkinlik

~resurslarni taqsimlashning samaradorligi, erkinlik

~erkinlik, bozor sub`yektlarining tinimsiz harakatda va izlanishda bo’lishi

~turli-tuman ehtiyojlarni qondirish, mahsulot sifatini oshirish qobiliyati, erkinlik}

Bozor xo’jaligining asosiy sub`yektlari

{=uy xo’jaliklari, tadbirkorlik sektori, davlat

~uy xo’jaliklari, tadbirkorlik sektori

~uy xo’jaliklari, davlat

~tadbirkorlik sektori, davlat, bank}

Bozor iqtisodiyoti – bu ...

{=erkin tovar-pul munosabatlariga asoslangan amaldagi qonun-qoidalar asosida boshqariladigan iqtisodiyotdir

~urf-odatlar, an`analarga asoslangan iqtisodiy jarayonlar

~amalda barcha moddiy resurslarga ijtimoiy aniqrog’i davlat mulkchiligining hukmronligi

~bozor mexanizmi amal qiladigan iqtisodiy tizim}

Bozor iqtisodiyoti amal qilishining birinchi va asosiy sharti nima?

{=tadbirkorlik va tanlash erkinligi

~daromadlarni bir tekis taqsimlash

~ishlab chiqarish vositalaridan keng foydalanish

~iqtisodiyot rivojlanishini barqarorlashtirish}

Bozor iqtisodiyotining asosiy afzalligi nimadan iborat?

{=ishlab chiqarishning tabiiy resurslaridan samarali foydalanishni ta`minlash

~ishlab chiqarish resurslaridan samarali foydalanish

~aholini ijtimoiy himoyalash

~iqtisodiy rivojlanishning barqarorligini ta`minlash}

Quyidagilarning qaysi birida bozor muvozanatiga erishiladi?

{=talab va taklif bir-biriga miqdor va tarkib jihatdan moslashganda

~talab hajmi taklif hajmiga teng bo’lganda

~tovarlarning umumiy hajmi ko’payganda

~ishlab chiqarishning foydasi ortganda}

Bozor nima?

{=pul vositasida tovarlar oldi-sotdisi yuzasidan kelib chiqadigan munosabatlar

~aholi uchun zarur bo’lgan iste`mol tovarlari va xizmatlarining oldi-sotdisi

~ishlab chiqarishni amalga oshirish uchun zarur bo’lgan ishlab chiqarish vositalarining oldi-sotdisi

~bir tovarni boshqasiga barter yo’li bilan almashtirish}

Bozorning vazifalari ... .

{=tartibga solish, rag’batlantirish, narxni tashkil etish, nazorat qilish, iqtisodiyotni sog’lomlashtirish, vositachilik

~vositachilik, nazorat qilish, narxni tashkil etish, tejamkorlik, tartibga solish

~iqtisodiyotni sog’lomlashtirish nazorat qilish, manfaatlarni royobga chiqarish, rag’batlantirish

~nazorat qilish, narxni tashkil etish, tejamkorlik, vositachilik}

Bozorning asosiy vazifasi nima?

{= ishlab chiqaruvchilar tomonidan yaratilgan tovar va xizmatlarni, iqtisodiy resurslarni iste’molchilarga yetkazib berishdan iboratdir

~ishlab chiqarishning uzluksiz takrorlanib turishiga yordam beradi

~ishlab chiqaruvchilar tomonidan yaratilgan tovar va xizmatlarni, iqtisodiy resurslarni sotuvchilarga yetkazib berishdan iboratdir

~axborot berishdan iboratdir}

Sotiladigan va sotib olinadigan tovar, xizmat turiga qarab bozor turlari ... .

{=Iste`mol tovarlari va xizmatlar bozori, ishlab chiqarish vositalari bozori, valyuta bozori

~Toshkent bozori, Samarqand bozori

~fond birjalari va valyuta bozori, i/ch vositalari va ishchi kuchi bozori, tovar va xizmatlar bozori

~tovarlar bozori, valyuta bozori, ishchi kuchi bozori}