Tarmoqda40tafirmabo‘lib,ulardanhechbirigaumumiy ishlabchiqarishhajmining3%danortig‘ito‘g‘rikelmaydi. Mahsulot bozordatabaqalashganhisoblanadi. Bundaytarmoq: + monopolistik raqobatga;
+ sof monopoliyaga;
+ sof raqobatga;
+ oligopoliyaga;
Raqobatningamalqilishdoirasigako‘raturkumlangan shakliniko‘rsating: + sof raqobat;
+ tarmoqlar o‘rtasidagi raqobat;
+ tartibga solinadigan raqobat;
+ narxga vositasidigan raqobat;
Qaysiraqobatbozorkuchlariningta’sirida,tabiiyravishda ro‘y beradi? + tartibsiz raqobat;
+ tartibga solinadigan raqobat;
+ oligopoliya;
+ monopsoniya;
Mahsulotningishlabchiqaruvchi(sotuvchi)larijudako‘pvabozorgakirishhamdaundanchiqibketishdato‘siqlarmavjud bo‘lmagan raqobat shaklini toping: + sof raqobat;
+ monopoliya;
+ monopolistik raqobat;
+ oligopoliya;
Ishlabchiqaruvchilarraqiblarinibozordansiqibchiqarish uchuntovarlariganarxlarinivaqti+vaqtibilanvauzoqmuddat pasaytiribturganda,narxliraqobatlashishningqandayturini qo‘llagan bo‘ladi? + narxlar “jangi”;
+ demping narxlarni qo‘llash;
+ narxdan chegirma qilish;
+ imtiyozli narxlarni qo‘llash;
Narxoshibborishibilantalabningasta+sekinpasayibborishi nimabilanizohlanadi? + iste’molchi pul daromadining cheklanganligi bilan;
+ ehtiyojning to‘laroq qondirilganligi bilan;
+ iste’molchi didining o‘zgarishi bilan;
+ talabda ro‘y bergan o‘zgarishlar bilan;
Narxningqaysivazifasitalabvataklifningmoskelishiorqaliamalgaoshadi? + muvozanatlikni ta’minlash;
+ qiymatni yoki iqtisodiy xarajatlarni hisobga olish;
+ tartibga solish;
+ ijtimoiy himoyalash;
Davlatbyudjetimablag‘larihisobidanmaxsusarzonlashtiril+gan narxlar qanday nombilan ataladi? + dotatsion narx;
+ demping narx;
+ ulgurji narx;
+ nufuzli narx;
Narxlaroralig‘idagifarqlarningpuldagimiqdoriyifodasi qanday nombilanataladi? + narx diapozoni;
+ narx ko‘rsatkichi;
+ narx chegarasi;
+ narx pariteti (nisbati);
Narx–keyinginaflilik,ishlabchiqarishxarajatlarihamda talabvataklif nisbatiasosidashakllanishito‘g‘risidagiqarashkimga tegishli? + A. Marshall;
+ D. Rikardo;
+ A. Smit;
+ M. Fridman;
Iqtisodiyresurslarganarxdarajasinibelgilabberuvchiomillardanqaysibiriaynivaqtdamahsulotishlabchiqarishhajmini hamo‘stiribborishimkoniniberadi? + resurslarning unumdorligi;
+ shu resurs yordamida ishlab chiqarilgan tovarlarning bozor narxi;
+ birgalikda foydalaniladigan resurslarning bozor narxi;
+ resurs turining jismoniy xususiyati;
O‘zbekistondanarxlarnierkinlashtirishningqaysibosqichidaanchakengturdagiinvestitsiontovarlar,ayrimiste’moltovarlariva xizmatlarningerkin narx(ta’rif)lariga o‘tildi? + 1+bosqich (1992 yil boshidan);
+ 2bosqich (1993 yilda);
+ 3+bosqich (1994 yil oktyabr+noyabrda);
+ birinchi va ikkinchi bosqichda;
Quyidagisanabo‘tilganlardanqaysibiriyakkatartibdagimehnatfaoliyatigaasoslanganindividualtadbirkorlikkato‘g‘rikelmaydi? + mulkidan daromad topish maqsadida foydalanilishi;
+ o‘zi mehnat qilishi;
+ olingan natija uning o‘ziga tegishli bo‘lishi;
+ individual mulkka asoslanish;
Asosiyvaaylanmakapitalningfarqlanuvchijihatlariga quyidagilardan qaysi birini qo‘shib bo‘lmaydi? + doiraviy aylanishda qatnashishiga ko‘ra;
+ o‘z qiymatlarini ishlab chiqarish natijasi mahsulotga o‘tkazishi;
+ ishlab chiqarish jarayonida o‘z xossasini o‘zgartirishi;
+ amortizatsiya ajratmalarini hisoblash;
Tadbirkorlikfaoliyatiningqaysivazifasibozoriqtisodiyoti sharoitida unga foydaolishkafolatlanmaganliginibildiradi? + tahlikaga borish;
+ biznes yuritish bo‘yicha asosiy qarorlarni qabul qilish;
+ iqtisodiy resurslarni birlashtirish;
+ qonunlar doirasida faoliyat ko‘rsatish;
Tadbirkorlikfaoliyatiningrivojlanishshart–sharoitlaridan qaysi biriraqobatchilikmuhitinitashkilqiladi? + ijtimoiy+siyosiy shart+sharoitlar yetarlicha bo‘lishi;
+ mulkchilik huquqiga egi bo‘lish;
+ iqtisodiy muhit mavjudligi;
+ ma’lum huquq va erkinliklar mavjud bo‘lishi;
Ishlabchiqarishshaxsiymulkkaasoslanib,o‘ziyokioila a’zolarimehnatiorqaliamalgaoshiriladigantadbirkorlikfaoliyati qanday nomlanadi? + shaxsiy tadbirkorlik;
+ xususiy tadbirkorlik;
+ korporativ tadbirkorlik;
+ oilaviy tadbirkorlik;
Iqtisodiyvatabiiyresurslarbevositamehnatningta’sirida bo‘lishvaqtiqandaynomlanadi? + ish davri;
+ mehnat predmetlari tabiiy jarayonlar ta’sirida bo‘lish vaqti;
+ ishlab chiqarish vaqti;
+ ishlab chiqarish vositalari zaxirada bo‘lish vaqti;
Asosiykapitaleskirishiningqaysituriungaamortizatsiya hisoblashorqali qiymatiniko‘chirish uchunasos hisoblanadi? + foydalanish natijasida jismoniy eskirish;
+ harakatsiz turish natijasida eskirish;
+ tabiiy kuchlar ta’sirida eskirish;
+ qiymat jihatdan ma’naviy eskirish;
Asosiykapitaleskiribborishibilanuningqiymatiishlab chiqilayotganmahsulot(xizmat)gao‘tkazilishivamehnatvositalari+niqaytatiklashmaqsadidajamg‘arilibborilishijarayoninimani anglatadi? + amortizatsiyani;
+ jismoniy eskirishni;
+ ma’naviy eskirishni;
+ asosiy kapitalning qiymat bo‘yicha tiklanishini;
Firmaningdoimiyxarajatlaribu– + firma mahsulot ishlab chiqarmasa ham sarflanadigan xarajatlar;
+ mahsulot ishlab chiqarish uchun sarflangan minimal xarajatlar;
+ resurslarni sotib olish xarajatlari;
+ mahsulot ishlab chiqarish hajmi o‘zgarishiga bog‘liq xarajatlar;
Firmaningo‘zgaruvchixarajatlari bu– + mahsulot ishlab chiqarish hajmi o‘zgarishiga bog‘liq xarajatlar;
+ me’yoriy xarajatlar;
+ firma mahsulot ishlab chiqarmasa ham sarflanadigan xarajatlar;
+ mahsulot ishlab chiqarish uchun sarflangan o‘rtacha xarajatlar;
Me’yoriyxarajatlar bu– + qo‘shimcha birlik mahsulot ishlab chiqarish uchun sarflangan qo‘shimcha xarajatlar;
+ qo‘shimcha birlik mahsulot ishlab chiqarish uchun sarflangan maksimal xarajatlar;
+ qo‘shimcha birlik mahsulot ishlab chiqarish uchun sarflangan doimiy xarajatlar;
+ qo‘shimcha birlik mahsulot ishlab chiqarish uchun sarflangan minimal xarajatlar;
Firmaningqisqamuddatlidavrdagiumumiy(yalpi)xarajatlaribu– + doimiy va o‘zgaruvchi xarajatlar yig‘indisi;
+ o‘rtachao‘zgaruvchivao‘rtacha doimiyxarajatlaryig‘indisi;
+ o‘rtacha o‘zgaruvchi va me’yoriy xarajatlar yig‘indisi;
+ doimiy va me’yoriy xarajatlar yig‘indisi;
Qisqamuddatlidavrda firmamaksimal darajadafoydaolish uchunmahsulotishlab chiqarishnito‘xtatadi, agarda: + umumiy tushum umumiy o‘zgaruvchi xarajatlardan kam bo‘lsa;
+ normal foyda o‘rtacha tarmoq foydasidan kam bo‘lsa;
+ umumiy daromad umumiy xarajatlardan kam bo‘lsa;
+ narx minimal o‘rtacha umumiy xarajatlardan kam bo‘lsa;
Agarfirmaresurslarsotibolganxarajatlarini10%ga oshirsa,bunda ishlab chiqarish hajmi15%ga ortsa,u holda: + o‘rtacha umumiy xarajatlar ortadi;
+ ishlab chiqarishda ijobiy ko‘lam samarasi kuzatiladi;
+ unumdorlikni pasayib borish qonuni amal qiladi;
+ ishlab chiqarishda salbiy ko‘lam samarasi kuzatiladi;