Iqtisodiyot” kafedrasi “mikroiqtisodiyot. Makroiqtisodiyot” fanidan o`quv-uslubiy majmua

Texnologik jarayonlar va Solouning o’sish modeli.

aholining o’sish darajasi n da bo’lganidek, Solou o’sish modelida bizning tahlillarimiz texnologik taraqqiyotda mehnat kelishuv darajasi g ga kiriladi. Endi, k har bir samarali ishchiga capital miqdorini ko’rsatsa, texnologik taraqqiyot sababli ishchilar soning samarali o’sishi k ni kamaytirishga moyil bo’ladi. O’zgarmas holatda, investitsiya sf(k) k dagi kamayishni to’liq qoplaydi.

barqaror holat

Texnologik taraqqiyot ta’siri
Rasmdan ko`rinib turubdiki asosiy texnologik o`zgaruvchilar bilan davlat o`zini barqaror o`sishini ko`rsatadi. Ko`rinib turubdiki ishchini samarali kapitali k o`zgarmasdir. Chunki y=f(k) ishchi boshiga ishlab chiqarish hajmi ham o`zgaramasdir. Bunda samarali ishchi kuchi mavjud bo`lganda barqaror holat mavjud bo`ladi. Bu ma’lumotlarga asoslanib har bir ishchi boshiga alohida bir o`zgaruvchi bor deb xulosa qilishimiz mumkin. Masalan, umumiy ishchi uchun ishlab chiqarish hajmini tahlil qilganimizda Y/L=yxE bo`ladi. Chunki y barqaror holatni taqazo etadi va E o`sish darajasidir. Xuddi shunday umumiy iqtisodiyot Y=y x (E x L) da doimiy barqarorlik hisoblanadi. E o`sayapti L ham o`sayapti umumiy ishlab chiqarish hajmi n+g barqaror holat davomiyligidir. Texnik taraqqiyot qo`shilishi bilan bizning model nihoyat tushuntirilishi mumkin. Turmush darajasiga rioya qilinishi barqarorlik yuksalishidir. Bu bizga texnologik taraqqiyot davrida ishchi boshiga ishlab chiqarish barqaror o`sishiga olib kelishini ko`rasatadi, aksincha yuqori jamg`arma barqaror erishilgan holatda yuqori o`sish sur’atlariga olib keladi. Iqtisodiyoti barqaror rivojlangan holatda umumiy ishlab chiqarish hajmi kishi boshiga faqatgina texnologik jarayonlar ta`siri ostida bog`liq bo`ladi. Solou modeliga ko`ra faqatgina texnologik taraqqiyot birday o`sishini tushuntirish va imkon qadar turmush darajasini oshirishdan iboratdir .

Jadval 1

Samarali ishchi boshiga kapital

Samarali xodimning ishlab chiqarish hajmi

Ishchi boshiga ishlab chiqarish hajmi
Umumiy ishlab chiqarish hajmi