“Iqtisodiyot, boshqaruv, soliqlar va sug‘urta” kafedrasi 3 mavzu iqtisodiy davrlar va tebranishlar

A.Ouken qonuni Agar ishsizlikning haqiqiy darajasi uning tabiiy darajasidan bir foizga oshib ketsa, ya’ni davriy ishsizlik 1 foizni tashkil etsa milliy iqtisodiyot YAIMni ikki yarim foizga kam yaratadi.

Ouken qonunini formulada quyidagicha tasvirlash mumkin: YUZ= -2,5[ u -u]   Bu erda: u – ishsizlikning tabiiy darajasi; u – ishsizlikning haqiqiy darajasi.

Ishsizlik darajasini hisoblashda šuyidagi sabablarga ko‘ra xatolar paydo bo‘lishi mumkin:

• Qisman bandlik
• to‘liqsiz ish kuni yoki ish hafta ishlayotgan shahslarni ish bilan bandlar safida hisobga olish;
• Mavsumiy bandlik
• mavsumiy ishlarda ishlaetgan shahslarni (ishlaetgan paytida) ish bilan bandlar safida hisobga olish;
• Ish topishga ishonchini yo‘šotgan ishchilar soni.
• Ishlashni xohlaetgan, lekin ish šidirmay šo‘ygan shaxslar ishchi kuchi hisobiga kirmaydi, ammo aslida ular ishchi kuchidir;
• Noto‘g‘ri ma’lumot
• ishsizlik bo‘yicha nafaša olish uchun ish šidirmay šo‘ygan shaslarning ish šidiraetganligi to‘g‘risida ma’lumot berishlari (bunday shahslar ishchi kuchiga kirmasligi kerak, lekin aslida ular hisobga olinadi);
• Yashirin bandlik
• yashirin ištisodietda ishlaetganlarni ishsizlar safida hisobga olish.